De Heidelbergse Catechismus behandelt het zevende gebod kort, kernachtig. Over de rijke inhoud ervan hield ds. T.A. Bakker uit Nieuwe-Tonge recent zes preken. Naar aanleiding daarvan schrijft hij voor het Bijbels Beraad M/V een serie blogs. Deel 6.
In duizend gevaren wil God ons en onze huwelijken bewaren. Met die geloofsbelijdenis eindigden we de vorige blog. Maar dat schuurt enorm met de levenspraktijk. Want ook in christelijke kring vinden er steeds meer echtscheidingen plaats. Misschien heeft u gebeden tot God, geworsteld met God, gehoopt op God, of Hij uw huwelijk zou willen redden, maar het leek niet te helpen. De scheiding is voltrokken, u zit als een Job bij de puinhopen van uw bestaan…
Ja, scheiden geeft scherven. Scheiden veroorzaakt puin. Scheiden doet vreselijk lijden. Die hechte band tussen man en vrouw: kapot. Je was samen: je bent alleen. Je trouwfoto, je fotoboek: het is pijnlijk bezit geworden. Bezittingen werden verdeeld. Relaties met familie en vrienden gingen teloor. En als er kinderen kwamen: wat een gevolgen heeft de scheiding ook voor hen. Je zou toch rondbazuinen, als je al die ellende optelt: echt scheiden?! Wil je dit echt, al die ellende die ik ervaar? Zou je dat nou wel doen?
Nee, dit zeggen we natuurlijk niet tegen mensen die machteloos staan, omdat hun man of vrouw er gewoonweg mee kapte. Dan kerven we de pijn nog dieper in hun hart. Maar dit zeggen we wel tegen mensen die bewust scheiden van hun man of vrouw terwijl er geen sprake is van overspel of een levensbedreigende situatie. Je hoort het vaak: scheiding als een zure appel waar je gewoon doorheen moet bijten. Als je denkt beter af te zijn zonder je vrouw, wat houdt je tegen om haar los te laten? Natuurlijk doet het pijn, maar ik moet voor mezelf kiezen. Ik moet trouw zijn aan mezelf, mijn hart volgen. Dan kan ik straks, na deze moeilijke periode, weer van het leven genieten. Zonder ballast…
En trouwens, christenen zijn veel te naïef over scheiding. Het kan toch gewoon gebeuren? Kan het zelfs niet zo zijn dat God het van je vraagt? Vindt Hij het niet beter een miserabel huwelijk gewoon te ontbinden, om meer huwelijkstwisten te voorkomen? Je zou haast denken: waarom hebben christenen altijd zo moeilijk gedaan over echtscheiding?
Nou, dat kunnen we best weten. Omdat God in Zijn Woord zo geweldig hoog opgeeft van het huwelijk! Maar in de Bijbel komen toch ook echtscheidingen voor? Wat te denken van het wegsturen van Hagar (Genesis 21)? En we vinden in Deuteronomium 24 toch een wet om echtscheidingen te regelen? En zo zien we, vreemd genoeg, dat in een tijd waarin het Oude Testament vaak wat wordt vergeten, het Oude Testament ineens goede diensten kan bewijzen om echtscheiding goed te keuren.
Maar Jezus geeft ons die ruimte niet. In het gesprek met de farizeeën spreekt Hij duidelijke taal. Mozes heeft het wel toegelaten om uw vrouwen te verlaten, ‘maar van den beginne is het alzo niet geweest’ (Mattheüs 19:8). Christus grijpt terug op de scheppingssituatie. En al geeft Hij duidelijk aan dat een man zijn vrouw verlaten mag (niet moet!) als er sprake is van porneia (alle ongeoorloofde seksuele omgang), meer ruimte geeft Hij niet. Zijn er dan geen situaties waarbij je met je handen in het haar zit: wat wil God hier?! Dat wil ik niet graag ontkennen. Maar laten we Jezus’ woorden niet van hun kracht beroven. Hij vindt echtscheiding gewoonweg heel erg. Het gaat Hem aan het hart!
Maar als een derde van de huwelijken strandt en God wil dat niet, is er dan niet veel voor te zeggen om gewoon niet te trouwen? Dat was precies de reactie van de discipelen. Maar dan rekenen we niet met God. Hij heeft het huwelijk ingesteld. Het huwelijk is Zijn zaak! Daarom mogen we vrijmoedig een beroep doen op Zijn hulp en bijstand, die Hij graag bewijst op de momenten dat we die het minst verwachten!