Zullen het christelijk gebed, de prediking en ouderlijke gesprekken straks illegaal verklaard worden? Hier ging een uitzending van The Briefing –een podcast van de Amerikaan Albert Mohler– gedeeltelijk over. Hieronder leest u een vertaling van wat de presentator op 22 april 2021 vertelde. Klik hier om de podcast te luisteren en de Engelse tekst te lezen.
Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan zijn belangrijke ontwikkelingen gaande, maar op dit moment staat datgene wat zich ontvouwt in Engeland in de frontlinie. Het wordt steeds duidelijker wat daar gaande is, en dat moet nauwkeurig en met zorg gevolgd worden, hier in Amerika en op andere plaatsen waar christenen de gebeurtenissen in de wereld om hen heen observeren. De zaak die we bedoelen brengt ons bij het Britse parlement en hun premier, Boris Johnson. Johnson wordt terecht een conservatieve premier genoemd. In Engeland betekent dit dat hij de minister-president is en tegelijkertijd de leider van de Conservatieve Partij. Deze politieke partij, ook de Tories genoemd, heeft zich tijdens het overgrote deel van de vorige eeuw gepresenteerd als een conservatievere partij dan de bekendste oppositiepartijen, zoals de Liberal Party in de eerste decennia van de 20e eeuw of, meer recent, de Labour Party.
Historisch gezien en in haar basis, is de Conservative Party het socialistische gedachtegoed toegedaan. Het boven elke twijfel verheven dat de partij nadrukkelijk conservatiever is dan de oppositie. En ja, dat maakt een verschil. Daar komt nog bij dat de minister-president de leider van de regering is. De koningin, Koningin Elizabeth II, is staatshoofd, maar ze heeft geen dagelijkse rol in de uitvoering van het regeringsbeleid. In haar plaats is het de premier –de eerste minister van de koningin– die de regering samenstelt en als het hoofd daarvan dient. Dit alles overziende is de constitutionele rol van de minister-president in Engeland een enorm sterke, politieke kracht. Feitelijk is het zelfs zo dat de premier de controle heeft over een meerderheid van de parlementariërs wat betekent, op z’n minst in theorie, dat hij geen enkele stemming kan verliezen. Het betekent dus ook dat de regerende macht veel van het Britse regeringsbeleid kan herstructureren.
Conversietherapieën
Het beleid dat vandaag onze aandacht vraagt, is het mogelijke verbod op zogenoemde ”conversietherapieën”. Laten we eerst enkele begrippen definiëren. ”Conversietherapie” is een term die in de tweede helft van de twintigste eeuw kwam bovendrijven. Het was een vorm van psychologische en psychotherapeutische interventie waarmee geprobeerd werd om individuen die worstelden met hun seksuele oriëntatie te helpen. Het werd ook vaak gedefinieerd in termen die gerelateerd zijn aan de christelijke bediening waarbij therapeutische middelen ingezet werden om mensen met een zekere seksuele geneigdheid te sturen in de richting van meer Bijbelse begrippen. Een belangrijke recente ontwikkeling is echter dat veel mensen die de LHBTQ+-agenda promoten, het begrip ”conversietherapie” gebruiken voor elke overtuiging die stelt, bijvoorbeeld, dat seksuele activiteiten en relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht fout zijn, dat ze moreel gezien niet gelijkwaardig zijn aan andere seksuele relaties.
Inmiddels wordt het begrip ”conversietherapie”, net als bijvoorbeeld ”christelijk nationalisme”, te pas en te onpas gebruikt om in feite alle oppositie te labelen. In dit geval betekent dat vrijwel iedereen die ook maar iets heeft met Bijbels christenzijn. Verschillende keren heb ik de conversietherapie nu al besproken, en enkele dingen moeten gezegd worden. Ten eerste, onze ultieme hoop, als christenen, is niet gelegen in therapie, geen enkele. We geloven echter ook niet dat elke vorm van therapie fout is, of slecht. Het is mogelijk dat een bepaalde interventie, voorzien van het label therapie, mensen helpt die in omstandigheden verkeren waarin ze geholpen moeten worden. Dat is niet het punt. Maar wél dat het Bijbelse begrip ”conversie”, ”bekering” inhoudt dat we een nieuwe schepping zijn in Christus. De Heilige Geest woont in ons, we zijn verenigd met Christus en zijn geheiligd in Hem. Therapie kan daar niets aan toe- of afdoen. De meest fundamentele en transformerende kracht is die van het evangelie, de kracht van Christus Die in ons woont, de kracht van de Heilige Geest, de kracht van het gepredikte Woord van God.
Bekering
Als we het hebben over de uitdrukking conversietherapie hebben we als christenen een grenzeloos vertrouwen in conversie (lees: bekering), maar slechts een bepaalde mate van vertrouwen in ‘therapie’, als we daar al vertrouwen in hebben. Bovendien zijn sommige behandelingen en therapieën die onder het thema conversietherapie geschaard worden, in feite on-Bijbels. Een voorbeeld daarvan is het gedwongen gebruik van pornografie in een poging om seksuele neigingen weer in rechte banen te leiden. Dat is iets wat geen enkele christen kan rechtvaardigen. Ook elektroshocktherapie, al omstreden op zich, is gebruikt onder het label conversietherapie.
Als we het dus hebben over conversietherapie, wordt ‘bekering’ door christenen zonder enige reserve bevestigd. We geloven in de kracht van de in ons wonende Geest en de middelen van genade en heiliging. We geloven dat christenen in staat zijn om te strijden tegen de zonde en dat ook moeten doen. We geloven dat christenen, alle christenen, uit genade veranderd worden naar het beeld van Christus. We erkennen dat er mensen zijn die on-Bijbelse seksuele neigingen hebben en dat dat zo is vanwege de zonde, dat het, in essentie, zélf zonde is en dus zondig. Wij belijden ook dat individuen die dat soort on-Bijbelse seksuele neigingen hebben, heilig kunnen leven, in lijn met het Woord van God. Dat is mogelijk in Gods kracht, de kracht van het evangelie. Dus, als mij gevraagd wordt of christenen zich moeten bezighouden met conversietherapie, zeg ik: zeker! Sommige vormen zijn voluit legitiem in Bijbelse termen. Andere waarschijnlijk niet. En dat is het probleem met de hele therapeutische wereld en de triomftocht daarvan: als er ook maar iets is dat gelabeld wordt met ‘conversietherapie’, wordt het hier of daar wel gebruikt door iemand en gekenmerkt als zodanig. Christenen moeten heel zorgvuldig de labels onderzoeken.
Heiliging
Maar het tweede punt is de opstelling van de hedendaagse LHBTQ-beweging. Als er door hen gestreden wordt tegen conversietherapie, wordt dat niet gedaan tegen datgene waarvan wij geloven dat het fout is en on-Bijbels. Er wordt vooral weerstand geboden aan iedereen die op grond van de Bijbelse moraal uitspreekt dat het on-Bijbels is als je je aangetrokken weet tot personen van hetzelfde geslacht en alles wat daaruit volgt zoals seksueel actief zijn, relaties, huwelijk en tegenwoordig ook transgenderisme – ja, alles in het LHBTQ-spectrum. Dat er over al deze dingen gezegd wordt dat het tegennatuurlijk is en niet genormaliseerd moet worden, dat het tegen Gods Woord ingaat en niet geaccepteerd kan worden door kinderen van God, dat alles wordt nu gedefinieerd als conversietherapie. En dit is het cruciale aspect voor christenen. Als christenen geloven we in de kracht van het evangelie en de oproep tot heiliging. Ten diepste zijn dat genademiddelen, een uitdrukking die terugvoert in de kerkgeschiedenis maar het meest bekend werd tijdens de Reformatie. Genademiddelen zijn de middelen die God gebruikt om mensen te nodigen tot Christus, ze dicht bij Hem te laten leven en christenen te veranderen naar het beeld van Christus.
Deze middelen, zoals de Reformatoren terecht stelden, beginnen met de verkondiging van het Woord van God. Door de prediking van het Woord roept de Heilige Geest mensen tot Christus. Ze horen het evangelie en geloven. Door het geloof worden ze gered. Het zijn ook de middelen waardoor christenen opgebouwd worden in Christus, tot volle wasdom komen in Hem en gevormd worden naar Zijn beeld. De genademiddelen zijn dus absoluut cruciaal. Een van de genademiddelen in het christenleven is het gebed, toewijding aan God.
Hoe komt dit alles nu bij elkaar? Zorgen betreffende conversietherapieën, wetten daartegen, verwarring doordat velen die het christelijk getuigenis de mond willen snoeren het label ‘conversietherapie’ op van alles en nog wat toepassen – waar past Boris Johnson in dat plaatje? Hoe speelt de Conservative Party in Engeland hierin zijn rol? Het komt erop neer dat Boris Johnson nog niet zo lang geleden,zei dat conversietherapie „geen plaats toekomt in een beschaafde samenleving, het heeft geen plaats in dit land”, wat uiteraard het Verenigd Koninkrijk is. Dit werd gezegd in een verklaring die afgelegd werd op 20 juli 2020. Boris Johnson maakte heel duidelijk dat het de intentie van zijn regering was om een alomvattend verbod op conversietherapie tot stand te brengen. De Conservative Party heeft inmiddels ook een zogeheten Minister van Gelijke Kansen benoemd in de regering. Ten aanzien van veel van deze morele kwesties is de Conservatieve Party niet erg conservatief. Jawel, de partij is conservatiever dan de radicalere partijen op de linkerflank, zoals de Labour Party, maar dat is een eigenaardige vergelijking.
Meest pro-LHBTQ-regering
Historisch gezien heeft de partij aanzienlijk en duidelijk afstand genomen van conservatieve standpunten, waaronder kwesties gerelateerd aan abortus, seksualiteit, de criminalisering van bepaalde seksuele activiteiten en de legalisering van het ‘homohuwelijk’. Daarmee heeft de Conservative Party in feite de conservatieve overtuigingen achter zich gelaten. Boris Johnson zelf verwoordt zijn standpunt op een heel uitgesproken manier als hij zegt dat hij zijn regering, dus de regering die geleid wordt door de Conservative Party, de meest pro-LHBTQ regering wil laten zijn in de Engelse geschiedenis. En die kant gaat het ook op. Maar nu hebben we het over het feit dat de Britse minister-president evangelische christenen en andere religieuze groeperingen in Engeland –waaronder de Rooms Katholieke Kerk, orthodoxe Joden en ook de moslims– moest verzekeren dat criminalisering van welke vorm van conversietherapie dan ook, niet zou betekenen dat gesprekken in het gezin, verkondiging vanaf het preekgestoelte in de kerken en gebed hetzelfde lot zouden ondergaan.
Denk daar eens over na. De Britse premier is in een positie gemanoeuvreerd waar hij moest reageren op vragen vanuit de Evangelische Alliantie in Engeland. Die vraag was: Betekent dit beleid, zoals voorgesteld door uw regering, dat gebed met een gelovige die worstelt met deze zaken, neer zou komen op een illegale activiteit? Het antwoord luidde: „Nee, de criminalisering strekt zich niet uit tot de prediking, noch tot gezinsgesprekken en gebed.” De interessantste reactie op dit antwoord kwam niet van degenen die hier blij mee waren, maar van hen die eisen dat de Conservative Party daadwerkelijk gebed, prediking en gezinsgesprekken strafbaar stelt. Een voorbeeld daarvan is de pro-LHBTQ-groep die in het door hen gepubliceerde PinkNews een artikel opnam met de kop: ”Boris Johnson zegt dat het verbod op conversietherapie niet geldt voor gebed betreffende seksuele gerichtheid of genderidentiteit.”
Volwassenen
In het artikel staat: ”Boris Johnson heeft gezegd dat een verbod op conversietherapie niet zal gelden voor volwassenen die binnen hun kerkelijke gemeenschap pastorale hulp zoeken bij de zoektocht naar hun seksuele georiënteerdheid of hun genderidentiteit.” Wacht eens. Is het u opgevallen dat het gebruikte zelfstandig naamwoord ‘volwassenen’ is? Hij zegt dus dat het voor volwassenen geen criminele activiteit zou zijn als ze binnen de kerk pastorale hulp zoeken, gebaseerd op hun religieuze overtuiging. Vervolgens staat er: ”De minister-president heeft deze verklaring afgelegd in een brief aan de Evangelische Alliantie, een groep christenen die 3500 kerken vertegenwoordigt vanuit het hele Verenigd Koninkrijk.” De minister-president zei: „Ik wil u opnieuw verzekeren dat ik de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst heel serieus neem.” Hij vervolgde: „Toen de regering zich in 2018 voornam om een einde te maken aan conversietherapie, is reeds uitgesproken dat we het ontvangen van gepaste pastorale hulp voor volwassenen, inclusief gebed in kerken en andere religieuze settingen, in de zoektocht naar hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit, zullen blijven toestaan.” De minister-president zei ook nog dat hij „net als u, niet zou willen zien dat de geestelijkheid en kerkleden gestigmatiseerd worden voor normale, niet-dwingende activiteiten.”
Er ligt een zekere geruststelling in de woorden van de minister-president, maar die wordt grotendeels weggespoeld door het feit dat zo’n reactie en verzekering sowieso nodig was. En, nader beschouwd: eigenlijk is deze reactie helemaal niet geruststellend, want er wordt in het geheel niet gesproken over kinderen en jonge mensen. Er wordt hier gerefereerd aan het feit dat pastorale gesprekken en gebed waar volwassenen bij betrokken zijn, niet strafbaar zijn, mits ze op vrijwillige basis plaatsvinden. Het hoofd van de Evangelische Alliantie had aan de minister-president geschreven dat voor evangelische christenen „de Bijbelse boodschap betreffende seksuele activiteiten voorbehouden is aan het monogame huwelijk tussen één man en één vrouw. Christenen die deze Bijbelse leer aanhangen vinden het ook van essentieel belang dat degenen die zich aangetrokken voelen tot personen van hetzelfde geslacht vrij zijn om hulp te zoeken en te ontvangen om hen te helpen leven in overeenstemming met hun geloof.”
Hij vervolgde met de opmerking dat een overmatig, allesomvattend verbod op conversietherapie een schending van godsdienstvrijheid zou kunnen betekenen. Hij bepleitte ook vrijheid voor degenen die „streven naar een zedig leven en daarbij hulp ontvangen.” Als christenen is het onze overtuiging dat gelovigen, volgelingen van de Heere Jezus Christus, Zijn discipelen, ook als ze een on-Bijbelse seksuele neiging ervaren, door de kracht van Christus en het evangelie en door het gebruik van de genademiddelen, de wilskracht hebben om heilig en zedig te leven.
Volle laag van de wet
Dus ondanks de sussende woorden van de minister-president (hoewel er niet veel geruststellends aan was) werd Jayne Ozanne, geïntroduceerd als een lesbisch-evangelische christen, in het artikel aan het woord gelaten. Ze zegt dat conversietherapie „verboden moet worden en daders moeten de volle laag van de wet over zich heen krijgen.” Lees de volgende zinnen, waar zij mee doorgaat, zeer zorgvuldig. Dit soort taalgebruik gaan we –onheilspellend genoeg– in de toekomst veel vaker en in veel contexten horen. Ze zegt: „Als christen neem ook ik de vrijheid van godsdienst heel serieus tot op het punt dat het schade berokkent.” Nogmaals, sla goed acht op deze woorden, want dit soort argumentatie zullen we meer en meer gaan zien. De LHBTQ-agenda wordt volgeladen met argumenten die het veroorzaken van schade moeten voorkomen. En het is natuurlijk juist één van de doelen van wetgeving om schade te voorkomen en de veroorzakers ervan te straffen.
Maar over welke schade hebben we het hier? We hebben het over het maatschappelijke oordeel dat het schadelijk is om iemand die LHBTQ-er is, te zeggen dat er ook maar iets verkeerds is aan de seksuele identiteit, het gedrag of de relaties die daaruit voortvloeien. Stellen dat God zulke relaties en gedragingen niet goedkeurt en dat ze bijdragen aan de zonde, wordt allemaal samengebundeld onder de noemer ‘schade’. De persoon die in het artikel geïntroduceerd werd als een lesbisch-evangelische christen (met begrip voor alle problemen die het samenvoegen van deze drie woorden met zich meebrengt, maar zo werd het in de media gezegd), ging verder en zei: „We weten dat geestelijk misbruik in verschillende religieuze kringen voorkomt. Daarom is er ook al jurisprudentie op dit gebied, waardoor de regering mensen beschermt tegen schade. Gebed dat ruimte laat en biedt om oprecht en vrijuit iemands seksuele of genderidentiteit te ontdekken, zonder een vooropgestelde uitkomst, is goed en juist. Maar gebed dat zich erop richt om iemand te laten voldoen aan een norm, veroorzaakt onvoorstelbare schade, is vernederend en onterend, en zorgt ervoor dat velen erover nadenken om hun eigen leven te nemen.”
Ze zegt dus, en let er goed op, dat het tegen de wet zou moeten zijn voor christenen om te bidden dat iemand verlichting zou ontvangen voor wat betreft zijn of haar neiging zich aangetrokken te voelen tot personen van hetzelfde geslacht of iets anders wat hoort bij LHBTQ. Of daar heilig mee om te gaan. Of Bijbelse gehoorzaamheid daarin te betrachten. Of zelfs maar om het te kunnen begrijpen.
Godsdienstvrijheid
We hebben het hier over het basale christenzijn, en ook over het fundamentele recht van godsdienstvrijheid. We hebben het over de mogelijkheid van de kerk om kerk te zijn. We hebben het over de vrijheid voor christenen om op een overtuigende manier met andere christenen te spreken over de realiteit van Gods Woord. We hebben het eveneens over de expliciete beperking voor christenen om openlijk te spreken over de Bijbelse overtuiging als het gaat om zaken als de menselijke seksualiteit, de definitie van het huwelijk, Gods bedoeling met de schepping, en Zijn schepping van de mens als man en vrouw. Al deze dingen worden nu samengevoegd onder de noemer ‘schadelijk’. Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan worden regeringen nu geconfronteerd met de eis om wetgeving in te voeren om deze schade te vermijden, te voorkomen en degenen die ze veroorzaken, te straffen.
U moet goed begrijpen waar we naar op weg zijn. We zijn op weg naar beperking van meningsuiting en godsdienstvrijheid. We zijn onderweg naar de strafbaarstelling van christelijke prediking, christelijk onderwijs, Bijbels christenzijn, en het spreken door ouders met de eigen kinderen over hun begrip van Bijbelse gehoorzaamheid en Gods doelen. We hebben het over de beperking van wat gezegd kan worden in christelijke counseling en zelfs wat er in christelijke gebeden gezegd kan worden. Welkom in 2021.
