Wat is de ware aard van de liefde? Is dat, zoals in onze tijd en cultuur gezegd wordt, ‘dat aan al je persoonlijke behoeften en verlangens wordt voldaan’? Nee. We vernietigen ons huwelijk juist, zolang als we die centraal laten staan. God heeft het huwelijk namelijk niet met deze bedoeling ingesteld. In dit artikel willen we er twee redenen voor aandragen.
1. Omdat het geen echte liefde is
Een naar binnen gericht huwelijk is geen echte liefde, omdat het ons aanmoedigt om zelfzuchtig te denken over seks en huwelijk. ‘Als u hen liefhebt die u liefhebben, wat voor dank komt u daarvoor toe?’ vroeg Jezus (Lukas 6:32). Liefde die zich alleen richt op degenen die dol op ons zijn, is helemaal geen liefde.
Jouw huwelijk: een mooi masker voor jouw egoïsme?
Eén van de meest angstaanjagende dingen in Jezus’ gelijkenis van de rijke man en Lazarus (Lukas 16:19-31) is dat de rijke man een goed familie-mens lijkt te zijn geweest. Zelfs in de plaats van de doden maakt hij zich zorgen om zijn broers. Maar zijn zogenaamde liefde is helemaal geen liefde, want ze strekt zich nooit uit tot Lazarus, de arme man die bij zijn poort ligt. Hij zorgt voor zijn familie, maar zijn zorg strekt zich niet uit naar behoeftige mensen buiten zijn eigen kringetje.
Het huwelijk en het gezin kunnen gemakkelijk een respectabele vorm van egoïsme worden. Als we voornamelijk trouwen om in onze eigen behoeften te voorzien, dan zijn onze huwelijken precies dat: mooie maskers voor ons egoïsme.
Het is een korte stap van ‘van jou houden’ naar ‘van mezelf houden en jou willen.’ En het is te gemakkelijk voor christenen om het huwelijk te beschouwen als een gebied waar de ‘navolging van Christus’ niet relevant is. In allerlei verbanden kunnen we spreken over zelfverloochening, ons kruis opnemen, enzovoort. Maar binnen het huwelijk praten we vaak over andere thema’s: bijvoorbeeld hoe we beter kunnen communiceren, hoe we intiemer kunnen zijn, hoe we betere seks kunnen hebben en hoe we gelukkig kunnen zijn.
Als een huwelijk God niet dient, zal geen enkele persoonlijke of seksuele vervulling het huwelijk goed maken. Immers, voor zover we kunnen zien, hadden Ananias en Saffira een huwelijk met uitstekende communicatie en gedeelde waarden. Ze begrepen elkaar perfect, maar toch ondergingen ze een verschrikkelijke dood onder het rechtvaardige oordeel van God (Handelingen 5:1-11).
2. Omdat het huwelijken en de samenleving vernietigt
Een egocentrische kijk op seks en huwelijk vernietigt het huwelijk en de samenleving. In een tijd waarin we hogere verwachtingen van het huwelijk hebben dan ooit, brokkelen huwelijken meer en sneller af als nooit tevoren.
De vernietiging van het huwelijk kan begrepen worden als we de huidige cultuur bekijken. Als de samenleving het huwelijk en seksualiteit slechts zien als middel om je persoonlijke behoeftes te vervullen, worden man en vrouw slechts aangemoedigd om op elkaar gericht te zijn. Ze worden aangemoedigd om in de ander alles te vinden wat ze nodig hebben, om alles voor de ander te zijn. Zo’n samenleving promoot wat we een ‘religie van het één-paar-zijn’ zouden kunnen noemen. Het doel van elke man en vrouw is dan om in zo’n prachtige eenheid te leven. Het woord ‘relatie’, het verkorte woord voor ‘seksuele relatie’, onthult deze manier van denken. Als je geen ‘relatie’ hebt, ben je vermoedelijk eenzaam.
Echter, als het waar zou zijn dat ‘relatie’ voornamelijk in een seksuele relatie wordt gevonden, dan zouden we ten koste van alles seksuele intimiteit moeten zoeken. Dit is echter een leugen die we ver van ons moeten werpen.
Te veel nadruk leggen op het ‘samen-één-paar-zijn’ isoleert echtparen van de ondersteunende invloed die de bredere familie en de samenleving biedt. De tijd dat echtparen alleen in de slaapkamer zijn, wordt bepalend geacht, niet de tijd waarin ze als een nieuwe sociale en familie-eenheid functioneren.
Historicus Lawrence Stone schrijft: “Het is een ironische gedachte dat juist op het moment dat sommige denkers de komst van het perfecte huwelijk aankondigen, dat gebaseerd is op volledige bevrediging van de seksuele, emotionele en creatieve behoeften van zowel man als vrouw, dat het aandeel huwelijksproblemen (…)dan snel stijgt.”
Christopher Brooke, een andere historicus, merkt op: “Terwijl we worden geconfronteerd met het schouwspel van gebroken huwelijken, zijn we (door een vreemde paradox die echter zeer diepgeworteld zit in dit onderwerp) veel meer van een gelukkig huwelijk gaan verwachten.”
Een theoloog stelt hier tegenover: ‘Zelfs het kleinste huisje van de gelukkigste geliefden kan niet bewoonbaar zijn, tenzij het ten minste een deur en een paar ramen naar buiten heeft.’
We zijn niet gemaakt om als echtpaar volkomen op elkaar gericht te zijn en in de ander alles te vinden wat we nodig hebben. Als we dat wel denken, zullen we zeker teleurgesteld raken. Als mijn lieve vrouw ooit dacht dat ik alles voor haar kon zijn, weet ze nu wel beter! En natuurlijk, als ik denk dat het huwelijk er is om aan mijn behoeften te voldoen, wat moet ik dan doen als het er niet aan voldoet?
Deze ironie – dat we zoveel van het huwelijk verwachten, maar in de praktijk teleurgesteld raken – is een ironie die de Schrift perfect begrijpt. Het wordt afgoderij genoemd. Als ik een doel nastreef boven de eer van God, aanbid ik een afgod. Op het moment dat ik mijn ‘relatie’ tot het doel van mijn leven maak, veroordeel ik mezelf tot teleurstelling.
De sleutel tot een goed huwelijk is niet om een goed huwelijk na te streven, maar om de eer van God na te streven.
Dit is een aangepast uittreksel van het boek van Christopher Ash, Married for God: Making Your Marriage the Best It Can Be (Crossway, 2016). Dit artikel is in mei 2019 geplaatst op Geloofstoerusting.nl.
