Leestijd: 4 minuten

Waarom bestaat seksualiteit? Als je die vraag op straat zou stellen, krijg je waarschijnlijk zeer uiteenlopende antwoorden. Vermoedelijk zullen de meeste antwoorden gaan over voortplanting en genieten. Maar is dat het hele verhaal?

Het was een flinke rel de afgelopen weken. Van de hand van de Amerikaanse predikant Joshua Butler, sinds kort verbonden aan het kersverse Keller Centre for Cultural Apologetic, verschijnt binnenkort het boek  ‘Beautiful Union’,  over Gods visie op seksualiteit. Op de website van de The Gospel Coalition werd alvast een voorpublicatie van het eerste hoofdstuk geplaatst. Dat zorgde op social media voor zoveel commotie dat de redactie het snel verwijderde. De commentaren waren niet mals: ‘puur heidendom’, ‘een grove objectivering van vrouwen als willoze wezens’, ‘theologisch goedpraten van verkrachting’.

Seks niet vergeestelijken

Ik heb het boek niet gelezen en zal daarom geen commentaar geven op de inhoud. Volgens de beschrijving beschouwt Butler seksualiteit als een ‘venster op Gods verhaal van verlossing’. Het schijnt dat dat Butler deze vergelijking nogal ver doortrekt, waardoor het allemaal erg plastisch wordt. Het is te begrijpen dat mensen zich daaraan storen. ‘Zullen we stoppen met het vergeestelijken van seks’?, zo vroeg theoloog Kevin M. Young op Twitter. Hij heeft een punt. Seksuele gemeenschap tussen man en vrouw is niet hetzelfde als de gemeenschap tussen Christus en Zijn bruid. De analogie betekent dat er een bepaalde overeenkomst is, maar nooit mag vergeten worden dat beeldspraak ook echt bééldspraak is. De Bijbel, in het bijzonder het Oude Testament houdt zich er verre van God in verband te brengen met elke vorm van erotiek. Dat is namelijk precies waar de afgoden van de volken rond Israël zich veelvuldig aan te buiten gaan – vandaar ook de scherpe afwijzing van tempelprostitutie (Deut. 23: 18).

Seksualiteit is wel geestelijk

We mogen seks dus niet vergeestelijken. Tegelijkertijd mogen we niet doorslaan in het andere uiterste. Dus dat we seksualiteit losmaken van het geestelijke. Misschien is dat nog wel erger.

“Ik zie niet in wat God en seks met elkaar te maken hebben.”

Ik herinner me een jongeman op trouwgesprek. Toen het onderwerp seksualiteit ter sprake kwamen zei hij: ‘Ik zie niet in wat God en seks met elkaar te maken hebben’. Het is zorgwekkend als kerkelijk meelevende jongeren dit verband niet meer zien. Dat is een vorm van innerlijke secularisatie die ondertussen wel grote gevolgen heeft. Seksualiteit gaat namelijk een eigen leven leiden, zodra jongeren niet meer duidelijk hebben wat Gods bedoeling hiermee is. Seksualiteit heeft namelijk een enorme kracht, terwijl wij zwak en zondig zijn. Dit maakt dat een ‘platte’ visie op seksualiteit uiteindelijk levensverwoestend gaat werken.

Reden genoeg dus om diep na te denken over de vraag, wat seksualiteit en God met elkaar te maken hebben. Want onze samenleving weet weliswaar veel te zeggen over het hoe van seksualiteit, maar heeft nauwelijks antwoord op de vraag waarom het er is en wat de bedoeling ervan zou kunnen zijn – behalve uiteraard dat het genot verschaft.

Wat is het doel van seksualiteit?

Het antwoord op deze vraag hangt samen met de vraag wat het doel van het mensenleven is. Een voluit Bijbels antwoord is het magistrale antwoord op de eerste vraag van de kleine Catechismus van Westminster:

Vr.          Wat is het voornaamste doel van de mens?

Antw.    Het voornaamste doel van de mens is God verheerlijken en Hem eeuwig te genieten.

De Bijbel verbindt de verheerlijking van God nauw met het doen van Zijn wil: ‘Doe alles tot eer van God’ (1 Kor. 10:31)’.  Dus ook seksualiteit bestaat tot eer van God. Seksualiteit is dán tot Gods eer als het in overeenstemming is met Zijn bedoeling. De Bijbel laat ons niet in het ongewisse wat die bedoeling is.

Verbindend, vreugdevol en vruchtbaar

Seksualiteit is er om wederzijdse liefde te tonen (Hgl. 8:6-7, Ef. 5:25, 28) en zo je op een hele diepe manier aan elkaar te verbinden. Bij seksuele intimiteit zorgen neurotransmitters als dopamine en oxytocine voor diepe emotionele binding. Het is het ‘cement’ in een relatie. Zo beantwoordt het aan de Goddelijke opdracht tot ‘aankleven’ (Gen. 2: 24). Seksuele gemeenschap zorgt tevens voor een prettig gevoel bij man en vrouw. Ook dat is een door God gegeven dimensie van seksualiteit: geniet het leven met de vrouw die je liefhebt (Pred. 9:9, vgl. Spr. 5:19). Deze gelegitimeerde beleving kanaliseert ook de seksuele energie die anders makkelijk tot spanning of zonde kan leiden. Seksualiteit is zo een remedie tegen de kracht van begeerte (1 Kor. 7:9). Tevens is seksualiteit een middel dat God gebruikt om nieuw leven te scheppen. Het is een goddelijke opdracht voor gehuwden om vruchtbaar te zijn en zich te vermenigvuldigen (Gen. 1:28).   

Wanneer deze aspecten aanwezig zijn (dat hoeft niet altijd tegelijk), beantwoordt seksualiteit aan haar doel. Meer nog, dan is het zelfs een verwijzing naar de allerdiepste relatie die er bestaat: die tussen God en Zijn volk, tussen de Bruidegom Christus en Zijn Bruid, de Kerk. We moeten niet -zoals Butler deed- het seksuele handelen doortrekken in het geestelijke. Maar we mogen in deze diepe, intense relatie wel een beeld zien van die andere, hogere relatie tussen God en Zijn volk. Het door God geschapen seksuele verlangen is dan een weerspiegeling van het verlangen van de HEERE naar Zijn bruid. En seksuele gemeenschap is dan een reflectie van de gemeenschap tussen Christus en Zijn Bruid. Zo wijst de verbindende, vreugdevolle en vruchtbare vereniging die seksualiteit kan zijn, van zich af naar de verbindende, vreugdevolle en vruchtbare vereniging tussen Christus en Zijn Bruid.

Seksualiteit is hemels

De huidige cultuur meent dat de christelijke visie op seksualiteit bekrompen en beperkend is. In werkelijkheid torent ze echter huizenhoog uit boven alle visies waarin seks slechts gezien wordt als het delen van twee lichamen met het oog op persoonlijk genot. Het christelijke geloof ”…verhief seks van louter genotsmiddel tot een manier om de diepst mogelijke band en gemeenschap tussen twee mensen te scheppen, alsook als een manier om Degene, Die zichzelf geheel voor ons gaf, te eren en op Hem te lijken…” (Tim Keller). 

Seksualiteit: het lijkt zo aards. Wij weten beter. Het is hemels. Hemels van oorsprong en hemels in waar het naar verwijst. De vreugde van seksualiteit wijst heen naar de oneindig diepere vreugde van de bruiloft van het Lam waar Christus en Zijn bruid zich ”samen verheugen, in volmaakte, ononderbroken, onveranderlijke en eeuwige heerlijkheid, in de liefde en omhelzingen van elkaar, en het gezamenlijk genieten van de liefde van de Vader” (Jonathan Edwards).