De term ‘genderincongruentie’ wordt steeds vaker gebruikt. Het vertelt dat de persoon niet (helemaal) tevreden is met het biologische geslacht. Door dit woord te gebruiken, kunnen artsen minder snel vervolgd worden voor het geven van de verkeerde behandeling.
Toen ik voor het eerst hoorde over genderincongruentie als nieuwe term voor ‘genderdysforie’, dacht ik dat dit vooral bedoeld was om steeds meer lichaamsaanpassingen te normaliseren. (En begrijp me niet verkeerd: dat is er nog steeds een groot deel van!).
Succes gegarandeerd
Maar als ik naar de ontmoedigende gegevens over de resultaten van de geestelijke gezondheid van patiënten kijk – gegevens die onderzoekers en clinici weigeren te zien als bewijs dat transitie niet werkt – komt het bij me op dat de term incongruentie om andere redenen steeds vaker gebruikt wordt, in plaats van dysforie.*
De oneindige flexibiliteit van incongruentie is natuurlijk aantrekkelijk. Maar incongruentie heeft nog andere voordelen. Incongruentie belooft namelijk niet dat de overgang de geestelijke gezondheid zal verbeteren, terwijl deze belofte wel gedaan wordt voor de behandeling van genderdysforie. Die zou bij patiënten namelijk de algehele kwaliteit van leven moeten verbeteren. Helaas lijkt dat niet te gebeuren.
Het is dus veel handiger voor clinici om te kunnen zeggen: we hebben de genderincongruentie van de patiënt behandeld. Dan maakt het niet uit of de patiënt op andere punten slechter werd. Xie** wilde geen borsten, we hebben xir borsten verwijderd, de behandeling was een succes!
Vernietigende resultaten
Deze verschuiving was in volle gang tijdens de EPATH-conferentie van april/mei 2023 in Killarney, Ierland. Onderzoekers presenteerden bevindingen die vaak vernietigend waren voor de beweringen dat ‘genderbevestigende zorg’ effectief en levensreddend is. Vervolgens weigerden zij hieruit de conclusies te trekken dat ‘genderbevestigende zorg’ schadelijk is.
GIDS presenteerde onderzoek waaruit bleek dat jongeren zes maanden na het starten van een ‘genderbevestigende’ behandeling vaker aan zelfbeschadiging deden. Ook ervoeren ze een verslechtering van hun sociale communicatieve vaardigheden. Een Zweedse onderzoeker ontdekte dat “jongeren met de diagnose genderdysforie te maken krijgen met aanhoudende geestelijke gezondheidsproblemen na het starten van een behandeling met puberteitblokkers en geslachtsbevestigende hormonen”, waaronder een verhoogde psychiatrische ziekenhuisopname. Dat had niet mogen gebeuren.
De onderzoeker zei dat ze “erg bezorgd was over hoe de resultaten zullen worden geïnterpreteerd”, aangezien “zoals jullie allemaal weten, er verbeterde resultaten zijn op het gebied van de geestelijke gezondheid na het gebruik van puberteitblokkers en geslachtsbevestigende hormonen.”
“Genderbevestigende behandeling zou genderdysforie moeten verlichten”, herhaalde ze. “Het zou een goede zaak zijn als het andere mentale gezondheidsproblemen zou verlichten. Maar zelfs als de mentale gezondheidsproblemen aanhouden, betekent dat niet dat het de verkeerde behandeling is voor genderdysforie.”
Hoe meet je het resultaat?
Een prominente Nederlandse onderzoeker peinsde in een reactie: “Wat moeten we gebruiken als uitkomstmaat? Geestelijke gezondheidsbehoeften? Wat als je de kinderen vraagt: ben je blij met de behandeling en ze zeggen: ‘ja, we zijn blij’?”
Dit is een sterke afzwakking van de grootse beweringen die op eerdere conferenties zijn gedaan. Toen werd zelfs gesuggereerd dat de behandeling van genderdysforie de symptomen van autisme zou kunnen verminderen.
Oplossing voor tegenvallende resultaten
Jarenlang hebben de pressiegroepen die aandrongen op de noodzaak van transitie betoogd dat de resultaten binnenkort hun gedurfde experimenten op het gebied van lichamelijke transitie (de menselijke ontwikkeling en endocriene functies) zullen rechtvaardigen. Maar de gegevens die nu binnenkomen voldoen niet aan deze verwachtingen.
Dat betekent dat clinici en onderzoekers snel moeten schakelen. Door gebruik te maken van de term ‘genderincongruentie’ kunnen artsen niet meer verantwoordelijk gehouden worden voor slechte resultaten. Het zorgt ervoor dat onderzoekers alarmerende signalen en onderzoeken kunnen negeren. Ze kunnen zeggen: dat probleem hebben we niet behandeld.
* Het is vermeldenswaardig dat het gebruik van de term genderincongruentie ook helpt om het probleem van transgenders die spijt hebben van hun transitie te verkleinen. Ontevreden patiënten wordt verteld dat de diagnose destijds wel goed was, maar dat hun genderbeleving door de tijd heen veranderd is. Destijds vereiste hun genderbeleving borstamputaties en testosteron; door de veranderde genderbeleving is nu laserontharing, stemtraining en implantaten vereist.
**Xie/Xir: voornaamwoorden voor iemand die niet als man of vrouw aangesproken wil worden.
Dit artikel verscheen op de blog van Eliza Mondegreen op 8 mei 2023. Eliza is een afgestudeerde student die veel schrijft over gendervraagstukken.
