In het boek Ruth komen we cruciale, gedurfde thema’s tegen die een spanningsveld hebben met onze huidige christelijke praktijk rondom daten en verkering. Onze huidige christelijke cultuur zal het idee – en verlangen – van een romantische liefde vóór het huwelijk waarschijnlijk niet opgeven. Het verhaal van Ruth illustreert echter dat we beter de vraag centraal kunnen zetten: ‘Is hij of zij wel de juiste persoon?’
Een verhaal van twee getrouwden
In deze geschiedenis – twee weduwen en hun zoektocht naar een manier van leven – is het concept van het huwelijk zelf ingebed. We zien het lot van twee onbeschermde, weerloze vrouwen die vasthoudend bescherming zoeken in hun wettelijke rechten. Het geeft ons ook een beeld van nobele mannelijkheid en vrouwelijkheid. Dit is een sleutel tot het vinden van Gods wil in het zoeken naar een huwelijkspartner.
Naomi, beroofd van haar man en twee zonen in het land Moab, bleef achter met haar Moabitische schoondochters. Terwijl ze zich voorbereidt om naar Israël terug te keren, dringt ze er bij hen op aan om terug te keren naar hun families en een echtgenoot te zoeken onder hun eigen volk. Ze beroept zich op de zegen van de God van Israël: “Moge de HEER goed voor je zijn… Moge de HEER toestaan dat je gelukkig mag zijn.” (Ruth 1:8,9). Lees: zoek een echtgenoot en beëindig je strijd als weduwen. Door Naomi te volgen, omhelst Ruth de God van Israël en keert ze zich af van de Moabitische afgod.
Ze komen in Israël aan bij het begin van de gerstoogst. Dit is niet slechts een gelukkig toeval. Deze weduwen worden ondersteund door de wet van de Heere en door de Heere van de wet. De Heer is niet verkwistend. Zijn plan is zich al aan het ontvouwen sinds de twee zonen van Naomi stierven. Toen Naomi hoorde dat ‘de HEER aan zijn volk dacht door hun brood te geven’ (Ruth 1:6,7), vertrok ze uit Moab en kwam ze precies op het juiste moment in Bethlehem aan.
Op zoek naar de ‘rust’ van het huwelijk
Het boek Ruth is geen handleiding over hoe je een echtgenoot kunt krijgen. Het heeft ons echter wel iets te vertellen over onze moderne concepten van daten.
De Leviraatswet (Deut. 25:5-16) bepaalde dat de broer van de overleden echtgenoot de weduwe tot vrouw moest nemen. Deze wet is voor ons onvoorstelbaar. In Israël was het echter een wet van barmhartigheid, ter bescherming en verzorging van weduwen en, als ze vruchtbaar waren, voor de voortzetting van de familielijn.
Ruth kende deze wetten en inzettingen niet. Ze had echter tegen haar schoonmoeder gezegd: ‘Uw God is mijn God.’ Ruth toont nu haar integriteit en onderwerping, door de instructies van haar schoonmoeder op te volgen, ook al waren ze voor haar vreemd.
Tijdens de graanoogst gaat Ruth naar de velden om de restjes voor hen tweeën op te rapen. Met bekwame ironie wordt verteld dat Ruth ‘toevallig’ een veld betrad dat toebehoorde aan Boaz, een rijke landeigenaar die door een huwelijk met Naomi verwant was (Ruth 2:3). Ondertussen kwam Boaz uit de stad om de oogst en het werk te inspecteren. Zijn aandacht wordt getrokken door Ruth. “Wiens meisje is dit?” vraagt hij. Hij hoort dat zij de jonge weduwe is die met Naomi uit Moab is teruggekeerd. Deze informatie is genoeg voor Boaz. Haar reputatie heeft zich al door Bethlehem verspreid en zo ook zijn oren bereikt. Deze vrouw was niet zomaar een buitenlander, maar een volgeling van Israëls God.
Tijdens de oogstweken beschermt en zorgt Boaz voor Ruth en Naomi. Hij draagt zijn dienaren zelfs op om doelbewust korenaren voor haar te laten vallen (Ruth 3:17). Boaz is attent, respectvol, een echte gentleman. Ondertussen bedenkt Naomi een plan: ze doet een beroep op de leviraatwet.
Verlossend huwelijk
De gerstoogst verloopt zonder problemen. Boaz vierde dit met een feestmaal. Hij bewaart nu zijn kostbare voedsel door vlakbij de dorsvloer te slapen. Hier ontstaat een beeld dat lijkt op een bruiloftsfeest en een beschermende echtgenoot – alleen de bruid ontbreekt.
Naomi heeft Ruth ondertussen de opdracht gegeven om zich te wassen, zich te zalven en haar beste kleren aan te trekken. Ze was nog niet uitgekozen, ze was nog niet verloofd, misschien durfde ze dat niet eens te dromen. Maar als ze gekozen zou worden, zou ze klaar staan als een smetteloze bruid. De instructies van Naomi klinken ons steeds vreemder in de oren: “sla zijn voetdeksel op en ga liggen; hij zal je vertellen wat je moet doen” (Ruth 3:4).
Zo gaat Ruth in het geheim naar de dorsvloer, ontdekt waar Boaz slaapt en gaat aan zijn voeten liggen. Boaz schrikt midden in de nacht wakker en is verrast dat er een vrouw aan zijn voeten ligt. Let erop: ze ligt aan zijn voeten, niet naast hem. Het is van haar geen poging om hem te verleiden. Met de woorden “Breidt uw mantel uit over uw dienaar” laat Ruth zien dat zij bereid is zichzelf onder de bescherming van deze man te plaatsen, en zo de rust te vinden die Naomi voor haar zoekt (Ruth 3:1) in de vorm van een huwelijk.
Winnen zonder hofmakerij
Een ander nauwer familielid zou echter kunnen besluiten Ruth te lossen. Boaz, die niet weet hoe de zaken zullen aflopen, verkeert daarom niet in de positie om haar het hof te maken. Hij zou een dwaas figuur slaan als hij Ruth ‘het hof maakte’, om haar vervolgens als een graankorrel door zijn vingers te moeten laten glippen. Maar Boaz wint het hart van Ruth zonder haar het hof te maken. Hij heeft immers al laten zien dat hij een beschermer en een verzorger is.
Ruth zei tegen Boaz: ‘U bent mij zeer gunstig gezind, mijn heer, want u hebt mij getroost en tot het hart van uw dienaar gesproken, ook al was ik niet eens een van uw dienaars. (Ruth 2:13)’ Ruth werd voor hem gewonnen zonder te worden uitgelokt. Waar is de liefde in dit scenario? Boaz denkt aan het welzijn van Ruth. Dat is ware liefde: ‘Nu is het wel waar dat ik een losser ben; maar er is nog een andere losser, dichterbij dan ik. Blijf hier vannacht, en als hij je morgenochtend wil lossen, prima, laat hem dan lossen […]” (Ruth 3:12-13).
Was dat niet onverschillig van Boaz? Gaf hij niet om zijn eigen geluk? De Israëlitische cultuur waardeerde vrouwen en bouwde een beschermend hek om hen heen. Hij wist dat hij, om Ruth te respecteren en te waarderen, letterlijk en figuurlijk met zijn handen van haar af moest blijven. Ze was nog niet de zijne en zou dat misschien ook nooit worden. Maar Boaz was een rechtvaardig man die, geconfronteerd met zijn plicht, deze naar de letter vervulde.
Boaz was enthousiast over Ruth. Hij was verrast dat ze hem had ‘gekozen’ (wat ze in feite deed, zich onderwerpend aan het bevel van haar schoonmoeder). Hij kent haar uitstekende kwaliteiten en haar reputatie (Ruth 3:11). Hij “rust niet” (Ruth 3:18) totdat hij de zaak heeft opgelost.
De naaste verwant zegt ‘nee’ als hij ontdekt dat Naomi’s eigendom – dat van hem zou zijn – gepaard gaat met een vrouw. Zonder tijd verloren te laten gaan, roept Boaz tien getuigen bijeen en kondigt aan dat hij Ruth “tot zijn vrouw” heeft genomen (Ruth 4:10).
Het verhaal van Ruth is geen film of sprookje. Het komt absoluut niet overeen met de moderne, westerse, geromantiseerde kijk op het huwelijk, maar het laat iets veel belangrijkers zien: mensen die God gehoorzamen en Zijn goede karakter geopenbaard zien door Zijn voorziening voor hen in Zijn wet.
Toepassing voor vandaag
Het huwelijk van Ruth en Boaz wordt in enkele, maar belangrijke woorden beschreven: “Zo nam Boaz Ruth mee, en zij werd zijn vrouw; Hij woonde bij haar, en de HEER gaf haar dat zij zwanger werd, en ze kreeg een zoon” – in die volgorde (Ruth 4:13). De tekst vermeldt dat er getuigen waren die het verbond zegenden. Dit was geen kwestie van ‘ervoor kiezen om samen te wonen’, ongeacht familie, gemeenschap of Gods zegen.
We weten niet of Boaz knap was of Ruth mooi, of ze serieus of ‘leuk’ waren, of wat ze graag deden in hun vrije tijd. Wij kennen echter zijn karakter en zijn God. Misschien is dat genoeg.
Net als bij Ruth omvat het “reddingsplan” van de hedendaagse vrouw (om rust en bescherming te vinden) allermeest een volledige onderwerping aan God. Dan leert ze begrijpen wat Zijn wil voor haar is: vandaag, morgen en de volgende dag, ongeacht de “kandidaten”. Als een man je het hof begint te maken, zorg dan dat je uit de eerste hand kennis krijgt van zijn reputatie. Onderzoek of eerbaar en integer is en of het zijn wens is om mensen te verzorgen en te beschermen. Wacht vooral op leiding van de Heere.
Hoe maken goddelijke mannen vrouwen het hof? Met de grootste eer, integriteit en zuiverheid. Met kennis uit de eerste hand van haar reputatie. Met tijd en geduld. Ze is niet van hem totdat er een huwelijksceremonie heeft plaatsgevonden, met de zegen van God en zijn volk.
Dan kun je samen ten volle de rijkdom van het huwelijk genieten.
Vivian L. Hyatt is een zendeling bij Campus Crusade for Christ International (Cru) en is onlangs teruggekeerd na 39 jaar in Oost-Europa en Rusland te hebben gediend. Zij en haar man blijven lesreizen maken naar Oost-Europa. Ze hebben vijf volwassen kinderen en vier kleinkinderen en wonen in Dayton, Ohio. Deze Bijbelstudie verscheen enkele jaren geleden bij The Gospel Coalition.
