Afgelopen woensdag, 15 mei, was het de internationale dag van het gezin. Sinds vorig jaar hebben we in Nederland een ‘week van het gezin’. Gaat de aandacht voor het gezin ook echt naar het gezin?

Uit verschillende voorbeelden blijkt dat de internationale Dag van het Gezin voor het karretje van allerlei verschillende politieke doelen gespannen wordt. De Verenigde Naties maakten er dit jaar een dag voor het klimaatbeleid van. Het gezin moet klimaatvriendelijk doen en denken bevorderen.

Dichterbij huis, bij ons in Nederland signaleerden diverse organisaties terecht dat vooral moeders onder druk staan. Die geven in de praktijk de meeste zorg aan kinderen en dat valt lastig te combineren met een baan. De voorgestelde oplossing: vaders moeten zorgtaken van moeders overnemen. Vrouwen hebben immers evenveel recht om zich buitenshuis te ontplooien en carrière te maken. Door hardkoppige mannen en afwezige vaders levert dit op korte termijn geen oplossing.  Daarom wil het rapport De staat van het Gezin dat er nog meer subsidie voor tweeverdieners komt, door middel van gratis of betaalbare kinderopvang.

Het is de filosofie van de maakbare samenleving. Dit denken wordt gedragen door allerlei organisaties die zich inzetten voor het gezin: Stich­ting Voor Werkende Ouders, Neder­lands Centrum Jeugdge­zond­heid, Branche­ver­eni­ging Maat­schap­pe­lijke Kinder­op­vang en magazine WIJ. Men ziet de waarde en de noodzaak van het gezin als samenlevingsverband.

Echter, men miskent dat vrouwen en mannen (biologisch en psychologisch) anders zijn. Het gelijkheidsdenken, waarbij je zelf kunt kiezen om iemand anders te zijn dan je lichaam duidelijk maakt, staat op gespannen voet met de werkelijkheid. Mannen en vrouwen zijn anders. Dat laat de Heere zien door hoe Hij ons gemaakt heeft en door de manier waarop Hij deze wereld onderhoudt. De Bijbel bevestigt dit. De rolverdeling in gezin, samenleving en kerk is, zowel in het Oude als in  Nieuwe Testament, gebaseerd op geslacht.

Belang van gezin

In een groot deel van de wereld is geen maatschappelijke mogelijkheid of bereidheid dat vaders de rol van moeders overnemen. De dagelijkse strijd om het bestaan eist alle aandacht op. In Uganda waren het ook alleen westerse organisaties (gelinkt aan de VN of EU) die woensdag Gezin en Klimaatsverandering preekten. De belangrijkste dagbladen in het land negeerden de dag compleet. Men heeft wel andere dingen aan het hoofd. Er was bijvoorbeeld ophef over kinderen die hun ouders te vermoordden om land te erven.

Aan de andere kant van de wereld, in India, stond afgelopen woensdag plaatselijk evenmin het klimaatbeleid centraal. Nee, daar wil men het gezin als zodanig juist versterken. Aanvankelijk was dat bij veel landen in de VN ook het geval, toen ze (in 1989) het jaar 1994 uitriepen tot jaar van het gezin. Vanaf die tijd werd 15 mei een jaarlijkse internationale gezinsdag.

Daar waren belangrijke sociale en economische redenen voor. Verbrokkeling van het traditionele gezin kost heel veel geld op de korte en lange termijn. Ook het klimaat van de samenleving verslechtert, want gezinsverbrokkeling schaadt niet alleen de ouders, grootouders en omgeving. Een deel van de rekening presenteert zich in de (verminderde) emotionele, intellectuele en psychologische ontwikkeling van kinderen. Dat heeft weer een economisch prijskaartje; het zet bovendien druk op de gezondheidszorg en op de sociale harmonie in een samenleving.

In Nederland weten we dit in theorie ook heel goed. Het jongste onderzoek van het RIVM geeft aan dat bijna veertig procent van de jongeren in ons land anno 2024 psychische/mentale problemen heeft! De tijdbom van de secularisatie en emancipatie is reeds ontploft, maar velen in de samenleving blijven hardnekkig geloven in de liberale ideologie. 

Praktische dankbaarheid

Echte verbetering van het gezin begint echter bij onszelf en bij onze levensstijl. Als de meerderheid van ons land gezinsvriendelijk wil leven, verandert de politiek vanzelf.  Zelfs een gemotiveerde minderheid kan maatschappelijke verandering bewerkstelligen. Een goed en heilzaam product adverteert zichzelf. Een van de manieren om thuis te beginnen is door een band op te bouwen met elkaar. Dat vraagt belangstelling, tijd, aandacht en om het stellen van prioriteiten. “Met stenen bouwt men een huis, met liefde een thuis.” Het is een oude wijsheid die we op Delftse tegeltjes aantreffen. Maar brengen we die in de praktijk? De materialistische samenleving heeft ook christenen diepgaand beïnvloed. Het was bijvoorbeeld een generatie geleden nog onaanvaardbaar of bedenkelijk als een vrouw met jonge kinderen buitenshuis ging werken. Brengen we nog offers voor onze overtuigingen? Of geloven we slechts in het gezin voor zover het ons past?

Niettemin, bij alle zorgen past ook dankbaarheid voor het gezin. Het blijft een hoeksteen van onze samenleving, een scheppingsgave van God. Het was daarom mooi om te lezen wat Mgr. Rob Mutsaerts schreef in het kader van de Week van het Gezin: “Ik dank ouders die vorm geven aan de morele ontwikkeling van hun kinderen door ethisch gedrag te modelleren en goed van kwaad te onderscheiden naar aloude en getrouwe Bijbelse maatstaven. Het verschaft de kinderen een fundament en kompas voor het verdere leven.”