Alleenstaanden vormen vaak een vergeten groep in de kerk. Joëlle is al haar hele leven single. Dit geeft strijd in haar leven. Maar hierdoor kan ze ook waardevolle adviezen geven.
Wat was je toekomstbeeld als kind of jongvolwassene?
Goede vraag, als kind had ik nog niet echt een toekomstbeeld. Ik was vooral bezig met mijn studie en andere dingen die ik leuk vond. Ik kom uit een liefdevol en warm gezin, waar veel ruimte was voor gesprek over allerlei onderwerpen. Ik denk dat ik daarom ook niet eerder behoefte had aan een relatie.
Toen ik ouder werd, zo’n beetje vanaf mijn 20ste, zag ik dat mensen een relatie kregen en trouwden.
Toen kreeg ik zelf ook wel verlangen daarnaar. Ik dacht: als ik ongeveer 25 ben, zal ik ook wel een man hebben, een gezin, kinderen. Vriendinnen die ik in die tijd had, waren ook helemaal niet bezig met vriendschap en verkering. Dat werkte misschien ook wel mee.
Heb je wel eens een relatie gehad?
Ja, meerdere keren. Op mijn 20ste kreeg ik mijn eerste vriend. Meestal kreeg ik een relatie doordat vrienden mij koppelden met iemand waarvan ze dachten dat die bij mij paste. Ik wilde graag een relatie, dus dan probeerde ik diegene ook echt te leren kennen. Helaas liep het altijd op niks uit.
Dat was elke keer weer een tegenvaller. Je gaat toch weer een soort toekomstbeeld vormen, of in ieder geval krijg je hoop dat dit ‘de ware’ is. Het is dan elke keer weer een teleurstelling als daar dan een streep doorheen gaat.
Bij het ouder worden, wordt de stap steeds groter om aan een relatie te beginnen. Het is toch een heel proces: het kennismaken, het ordenen van je gedachten en gevoelens, het groeiproces naar elkaar toe of van elkaar af. En elke keer als het op niets uitloopt, wordt de drempel weer hoger.
Deed of doe je momenteel nog aan daten?
Ja, tussen mijn 25ste en 30ste jaar ben ik hier regelmatig mee bezig geweest. Dit was een heel onrustige periode. Ik dacht dat ik zelf beter mijn best moest doen om tot een relatie te komen. Dat was ook de boodschap die ik weleens vanuit mijn omgeving kreeg.
Ik heb heel bewust geen gebruik gemaakt van datingsites. Het gaat daar, naar mijn mening, teveel om het uiterlijk en veel te weinig over iemands karakter en persoonlijkheid. Er is wel een positieve ontwikkeling, namelijk matchmaking. Hierbij lever je een profiel (zonder foto) in van jezelf. Op basis van je profiel wordt er gezocht naar een match met iemand die bijvoorbeeld vergelijkbare interesses heeft. Die organisatie maakt dus een koppeling en regelt een ontmoeting.
Momenteel heb ik al een aantal jaren geen relatie meer gehad. Daten doe ik de laatste jaren ook niet meer.
Heb of had je een groot verlangen naar een relatie?
Ja, dat verlangen blijft ergens wel. Ik denk dat ieder mens verlangt naar een relatie. Dat is iets wat in de schepping vastligt. God zei: “Het is niet goed dat de mens alleen zij; Ik zal hem een hulpe maken.”.
Dus ja, ik heb er een verlangen naar, maar ik denk ook dat de Heere je kan roepen tot andere dingen dan een gezin.
Iets anders is hoe je ermee omgaat. Je kunt een groot deel van je leven door dat verlangen laten bepalen. De Heere vraagt echter juist ook overgave. Hij wil dat we ons verlangen aan Hem overgeven in het gebed. Soms is dat elke dag nodig; op andere momenten voel je dat minder.
Iedereen heeft in zijn leven wel te maken met een onvervuld verlangen of een kruis. Maar het is belangrijk om niet te zwijmelen in zelfmedelijden, het niet uit te vergroten. Als we eraan denken wat de Heere Jezus heeft geleden, dan stelt onze strijd toch helemaal niet zoveel voor? Ja, het is wel een strijd die pijn doet, maar daarmee moeten we leren naar de Heere toe te gaan. Dat is voor mij ook echt een leerschool geweest in de achterliggende jaren. Hij is in alles veel meer verzocht geweest dan ik.
Welke invloed heeft dat op je leven of relaties met andere mensen?
Ik ben ervan overtuigd dat je je moet richten op de mensen om je heen. Nergens in de Bijbel lees ik: ‘Zorg voor ruimte en erkenning voor je eigen pijn’. Ik lees wel: ‘Heb je de weduwe bezocht? En heb je de mensen gekleed die geen kleding hadden? En heb je gevangenen bezocht en heb je ze een beker koud water gegeven?’
De pijn, de kruizen die we meedragen, die tellen straks niet meer mee als we geoordeeld worden. Wel de vraag of we een naaste geweest zijn voor degenen die nood hebben. Dat helpt mij om mijn ogen op God te houden en om te kijken naar de mensen om me heen. Dat geeft mij kracht om door te gaan.
Als je naast een ander gaat staan, als je meevoelt in hun pijn en lijden, dan valt je eigen pijn daarbij in het niet. Ik hoef mijn eigen kruis niet weg te duwen, maar ik hoef er dan ook niet mee bezig te zijn. Het omkijken naar en het helpen en steunen van een ander geeft veel meer voldoening dan te blijven hangen in het kruis van alleen-zijn.
Krijg je vaak ongevraagd advies over een relatie krijgen en wat voor gevoel geeft dat jou?
Ja, vooral toen ik nog wat jonger was kreeg ik regelmatig ongevraagd advies. Er zijn ook genoeg mensen die wel iemand weten om je aan te koppelen. Dat was best weleens vermoeiend. Dan kreeg je weet en tip en dan dacht ik: ‘zie je nou niet dat wij echt niet bij elkaar passen’. Maar ja, het is wel goed bedoeld, hè?
Ik heb een vriendin die ook alleen is. Zij gaf me het advies om dan echt dicht bij mezelf te blijven. Ik hoef niet in een relatie te stappen waarvan ik al weet dat het een teleurstelling word. Daarin moet ik gewoon eerlijk zijn naar mezelf. Dus ik probeerde wel open te staan voor mensen en adviezen, maar wel met realiteitszin.
Hoe ervaar je het alleen zijn in je dagelijkse leven? Vind je bruiloften of geboortes bijvoorbeeld lastig?
Ik denk dat ik daar best nuchter in ben. Ik heb het nooit moeilijk gehad met bruiloften of geboortes, bijvoorbeeld. Wat ik wel lastig vind is dat ik het gevoel heb niet mee te bouwen aan Gods Koninkrijk. De Bijbel spreekt er zo rijk over dat je door kinderen te krijgen meebouwt aan Gods Koninkrijk. Daar kan ik het weleens moeilijk mee hebben. Gelukkig krijg ik dan ook weer bemoediging van mijn familie. Zij zeggen: “Jij bouwt op een andere manier aan dat Koninkrijk. Als je kinderen krijgt, heb je minder tijd om er voor je naaste te zijn. Daar heb ik bijvoorbeeld wel veel tijd en ruimte voor.
Heb je bewuste dingen die je doet om minder alleen te hoeven zijn?
Alleen zijn vind ik echt heel moeilijk. Ik heb sinds enkele jaren een huisgenoot die wat zorg nodig heeft. Het zorg bieden doe ik graag en het betekent dat ik niet alleen in huis hoef te zijn.
Toen ik nog alleen woonde, was ik vaak weg of kwam er iemand bij mij, om ervoor te zorgen dat ik niet zoveel alleen zou zijn.
Hoe ervaar je het alleenstaand zijn in je kerkelijke gemeente?
De kerk was de plek waar ik me, meer dan op welke plek dan ook, ontzettend eenzaam heb gevoeld.
In de kerk draait het veel om verliefd, verloofd, getrouwd, en kinderen krijgen. De mensen die alleen zijn, worden minder gezien. Het gemeenteleven is echt gericht op het gezin. En het gezin heeft voor mensen de eerste prioriteit, wat in zekere mate ook logisch is. Maar daardoor staan alleenstaanden wel snel alleen.
Daarnaast ben ik lid in een grote gemeente. Je kent niet alle mensen en je raakt makkelijk uit beeld. Ik vind dat kerkelijke gemeentes vaak veel te groot zijn. Van ds. Budding heb ik eens gelezen dat een gemeente eigenlijk niet meer dan 200 leden zou moeten hebben. Dan krijg je een hechte familie. Maar daar zijn veel reformatorische gemeentes gewoon veel te groot voor.
Hoe kunnen gemeenteleden je steunen? Heb je tips voor de gezinnen?
In de prediking zou het denk ik helpend zijn als er meer aandacht is voor alleenstaanden.
Een dominee die preekte over het zevende gebod besteedde een hele preek aan alleenstaand zijn ook denk ik dat het goed zou zijn als alleenstaand zijn net zo een plaats inneemt in de kerk en de kerkdienst als een gezin hebben.
Ook is het helpend als mensen meer oog voor elkaar hebben, gezinnen zich minder terugtrekken op zondag en meer openstaan om iemand uit te nodigen op de koffie, ook op zondag.
Ervaar je Gods steun in je leven?
Ja, de wetenschap dat Hij me draagt geeft me veel steun. En bedenk eens: De Heere Jezus was ook alleen. Hij heeft zich, meer dan iedereen, alleen gevoeld. Er was niemand die Hem begreep. Aan het einde van zijn leven werd Hij door iedereen verlaten; zelfs Zijn discipelen verlieten Hem.
Verder staan er veel beloftes en troost in de Bijbel. Dan denk ik bijvoorbeeld aan Hebreeën 13:5,8: “En zijt vergenoegd met het tegenwoordige; want Hij heeft gezegd: Ik zal u niet begeven, en Ik zal u niet verlaten. Jezus Christus is gisteren en heden dezelfde en in der eeuwigheid.”
In psalm 32:8 staat: Ik zal u onderwijzen, en u leren van de weg, dien gij gaan zult; Ik zal raad geven, Mijn oog zal op u zijn.
Het is zeker niet zo dat ik alles altijd zomaar aan de Heere kan overgeven. Er zijn ook echt wel waarom-vragen. Maar dat is de dagelijkse strijd die we te strijden hebben. De Heere roept de één hiertoe en de ander weer daartoe. Ik heb wel ervaren dat de weg die de Heere met me ging, me ook uitdreef tot Hem. Ik werd er veel meer door naar Hem toe getrokken, dan van Hem af. Ik kan wel zeggen dat de Heere het gebruikt heeft om me bij Hem te brengen.
Kan je erin berusten dat dit is wat God je geeft?
Ja, alhoewel het voor mij persoonlijk een dagelijkse overgave blijft. Ik geloof dat er ook mensen zijn die het helemaal kunnen overgeven. Die zo kunnen berusten in hun alleen-zijn, dat het geen strijd meer geeft. Ik denk aan Elizabeth Elliott. Zij is het grootste deel van haar leven single geweest. In haar boek ‘Een leven op het altaar’ lees je van haar schreeuwen tot God en van haar worstelingen. Dat is voor mij heel herkenbaar. Zij bad steeds om overgave, om de wil van de Heere te doen. Maar dit was voor haar een dagelijkse overgave, een dagelijks gebed. Die dagelijkse overgave is heel nuttig. Steeds maar weer te bidden: ‘Onze Vader, Uw wil geschiedde’. Want Hij kastijdt ons tot ons nut, zoals Petrus zegt.
Hoe zie je de tekst: ‘God zei: het is niet goed dat de mens alleen zij, Ik zal hem een hulpe maken’?
In het Oude Testament was het bijna geen optie om alleen te zijn. Misschien was alleen een ernstige handicap een reden om niet te trouwen. Waarom? De Heere Jezus moest geboren worden.
In het Nieuwe Testament is dat anders. Paulus was alleen, en hij spreekt heel positief over het alleen zijn.
De grote opdracht die Adam en Eva kregen, is: ‘vermenigvuldig u op deze aarde’. Waarom God de ene wel een levensgezel geeft, en de ander niet, dat weten wij niet. Zijn wegen zijn ondoorgrondelijk, maar we mogen op Zijn wijsheid vertrouwen.
Elliott schreef in haar dagboek: ‘God roept mij vandaag om single te zijn’. En toen ze trouwde: ‘God roept mij vandaag om te trouwen’. Later heeft God haar geroepen om weduwe te zijn. En in elke roeping moeten we getrouw zijn.
De wereld stelt andere prioriteiten. Daar staat je (seksuele) relatie op nummer 1. En op nummer 2 een goede carrière. Als dat de dingen zijn waarvoor we leven, zal dat altijd teleurstellen. Het kan nooit het diepe verlangen van je hart vervullen. Dat verlangen kan alleen Christus vervullen. Daarom hoort de vraag of je geborgen bent in Christus op nummer 1 te staan!
De naam van Joëlle (35 jaar) is gefingeerd. Haar echte naam is bij de redactie bekend.
