Leestijd: 4 minuten

Het is deze week (6 – 13 november) de Week van de pleegzorg. Diverse organisaties vragen in deze week aandacht voor pleegzorg, in het bijzonder wordt deze week gebruikt om nieuwe pleeggezinnen te werven voor deze belangrijke taak.

In Nederland wonen meer dan 20.000 kinderen in een pleeggezin, zij verblijven in ruim 15.000 pleeggezinnen die hun hart en huis openstellen om deze zorg te bieden. Het aantal pleeggezinnen neemt af, eind 2021 stonden meer dan 17.500 gezinnen ingeschreven als pleeggezin, tegen ruim 15.000 per eind 2023. Intussen wachten honderden kinderen op een passend pleeggezin. Hoe moet een christen aankijken tegen pleegzorg? Wat zegt de Bijbel daarover?

Kinderbescherming

Het is de Heere, Die kinderen aan hun ouders geeft. Het ouderlijk gezag is ten diepste een verleende volmacht die Hij op de schouders van vaders en moeders legt. Het is dan ook heel ingrijpend als een kind (tijdelijk of blijvend) niet meer thuis kan wonen. Toch zijn er situaties die dat nodig maken, bijvoorbeeld als een kind opgroeit in een onveilige thuissituatie. Of als ouders vanwege eigen problematiek niet in staat zijn om voor hun kinderen te zorgen. Gezag is in Gods Woord nooit onbegrensd. Er zijn situaties waarin de overheid geroepen is om ‘de ongebondenheid van de mensen te bedwingen’, zoals artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis dat belijdt.

In zijn boek Sociale nood en christelijk geloof laat dr. B.J. Spruyt zien dat de kinderbeschermingswetten die wij op dit moment in ons land hebben, meer dan een eeuw geleden gemaakt zijn, op aandringen van onder meer de voormannen van het Réveil. Zij riepen de overheid op om niet toe te kijken als kinderlevens werden geruïneerd, maar in te grijpen als het welzijn van het kind dat vereiste. De overheid heeft de verantwoordelijkheid om dat heel zorgvuldig te doen. Uithuisplaatsing van een kind is altijd zeer ingrijpend, voor het kind en voor de ouders. Overigens vindt meer dan 30% van de plaatsingen in pleegzorg plaats op vrijwillige basis. Dat wil zeggen dat de ouders instemmen met de uithuisplaatsing van hun kind. En meer dan 50% van de pleegzorgplaatsingen vindt plaats in het ‘netwerk’, de familie, vriendenkring of de kerk van de betrokkenen.

Bijbelse opdracht

Pleegzorg is een Bijbelse opdracht. We komen in de Bijbel meerdere keren de oproep tot herbergzaamheid tegen. In Hebreeën 13: 2 staat de oproep: Vergeet de herbergzaamheid niet, want hierdoor hebben sommigen onwetend engelen geherbergd. Ook in Romeinen 12, 1 Timotheüs 5 en 1 Petrus 4 komen we de oproep tegen om gastvrij te zijn. Dat gaat over meer dan pleegzorg, maar het omvat ook deze vorm van naastenliefde. De latere koningin Esther groeide na het overlijden van haar ouders op bij haar oom Mordechai. In onze tijd zouden wij zeggen: dat was een pleegzorgplaatsing in het familienetwerk. In zekere zin zouden we zelfs mogen zeggen dat Jozef de pleegvader was van de Heere Jezus.

Getuigenis

Een pleeggezin is geen perfect gezin. Pleeggezinnen zijn ‘gewone’ gezinnen die het goede dat ze ontvingen willen doorgeven door daadwerkelijk één of meerdere kinderen of jongeren op te nemen in hun gezin. Voor een christen is juist het gezinsleven een getuigenis. Het liefhebben van elkaar, als man en vrouw, als ouders en kinderen, is in veel gezinnen niet vanzelfsprekend. Een christelijk gezin waar liefde woont is daarmee van onschatbare waarde in een wereld waarin de liefde van velen verkilt. Pleegzorg is één van de manieren waarop een christelijk gezin kan uitdelen van de zegeningen die het zelf ontving.

Offers

Dat wil niet zeggen dat pleegzorg eenvoudig is. Als er in de Hebreeënbrief staat dat sommigen door herbergzaamheid onwetend engelen hebben geherbergd, betekent dat niet dat pleegkinderen zich altijd als engelen gedragen. Dikwijls is het tegendeel het geval. Pleegkinderen kunnen als gevolg van ingrijpende levensgebeurtenissen gedrag hebben dat moeilijk te begrijpen en te hanteren is. Samenwerking met de biologische ouders en met organisaties voor jeugdzorg is soms ook niet eenvoudig. Pleegzorg vraagt om offers. Maar voor een christelijk gezin geldt ook hierin dat het zaliger is om te geven dan te ontvangen.

Weloverwogen

Laat christenen die gezegend zijn met een stabiel gezinsleven nadenken over de vraag of hier voor hen een taak ligt. Niet alle christelijke gezinnen kunnen de keuze maken om pleeggezin te worden. Voor pleegzorg moet ruimte zijn in je huis en je agenda. Pleegzorg vraagt teamwork van een ouderpaar. Je eigen kinderen moeten er ook aan toe zijn. Barmhartigheid is in de Bijbel niet ‘een goede daad in een moment van opwelling’, maar een weloverwogen besluit om lief te hebben, om goed te doen, om je te ontfermen over een ander in nood.

Als de eigen draagkracht het niet toelaat, is het beter om niet te kiezen voor pleegzorg. Maar als de omstandigheden het toelaten kan pleegzorg een goede gelegenheid zijn om barmhartigheid in praktijk te brengen en van betekenis te zijn in een gebroken wereld. Een christelijk ouderpaar zal de keuze om pleeggezin te worden dan ook biddend maken. Ouders die overwegen om pleeggezin te worden kunnen bijvoorbeeld contact leggen met de christelijke pleegzorgorganisatie Timon. Op www.pleegzorg.nl staan ook veel andere organisaties voor pleegzorg vermeld.

Gemeente

Pleegkinderen, hun ouders en hun pleeggezinnen hebben de christelijke gemeente nodig. Kerken kunnen veel betekenen door middelen van pastoraat en gebed voor pleegkinderen, voor hun ouders (ook na uithuisplaatsing), en voor pleeggezinnen. Want voor pleegkinderen geldt: Ze horen bij ons! Kerkenraden kunnen ook veel betekenen in het helpen vinden van een verantwoorde woonplek voor een kind dat niet meer thuis kan wonen. Laat de christelijke gemeente hierin haar roeping verstaan.

---

Gepubliceerd: 08-11-2024