Ik was altijd dol op de bibliotheek. Vroeger als kind al. Ik verslond boekenkasten vol. Eenmaal moeder ging ik elke drie weken met de kinderen naar de bieb. Toen we naar Engeland verhuisden, regelde ik direct een pas voor de lokale bibliotheek. De kinderen vinden voorlezen heerlijk! Wat is er dan fijner dan een nieuwe stapel prentenboeken?
Kinderboeken worden de laatste jaren echter steeds meer gebruikt als propagandamiddel. Een gemiddeld bibliotheekbezoek is steeds meer een zoektocht naar het enkele boek dat nog wel geschikt is. En dan heb ik het alleen nog maar over de prentenboeken. De kinder- en jeugdboekenafdeling is zo mogelijk nog problematischer.
Zo kwam ik tijdens ons laatste bezoek de volgende boeken tegen: My daddies (mijn papa’s), een boek over een meisje dat geadopteerd wordt door twee mannen. Our Big Day (onze grote dag), over twee mannen die gaan trouwen – met uitleg over de legalisering van het homohuwelijk: “nu mag iedereen trouwen met degene van wie hij het meeste houdt”. Gorgeously me (Schitterende ik), een boek over ‘jezelf zijn’ waarin een jongetje dansend in een jurk zegt “Er is geen verkeerde manier om jezelf te zijn. Ik ben mijn eigen perfecte, blije, schitterende ik”. Princesses break free (Prinsessen bevrijden zichzelf), over prinsessen die niet wachten op een prins omdat ze zichzelf wel kunnen bevrijden.
Dit zijn de opvallende boekjes. Maar wat te zeggen van de veelheid aan prentenboeken met onschuldige verhaaltjes over het gezinsleven waarbij de illustraties bestaan uit gezinnen in alle mogelijke gezinssamenstellingen? En boekjes met de boodschap dat ‘normaal’ niet bestaat en elk kind vooral zijn eigen stem moet vinden en laten horen?
Critical Theory
Het is niet per ongeluk dat je dit soort boekjes tijdens een gemiddeld bezoek aan de bibliotheek tegenkomt. Dit zijn allemaal uitwerkingen van Critical Theory. Een theorie die al jaren in het (hoger) onderwijs gepredikt wordt en nu in alle lagen van de samenleving doorsijpelt. Het komt in het heel kort hierop neer: de hele samenleving is verdeeld in onderdrukkers en onderdrukten. Homo’s worden onderdrukt door hetero’s, vrouwen worden onderdrukt door mannen, zwarten worden onderdrukt door witten, gehandicapten worden onderdrukt door gezonde mensen, enz. Dit is systemisch. Ben je een witte, hetero man, dan ben je per definitie schuldig aan racisisme, homofobie en vrouwenhaat. Het enige wat je daaraan kunt doen is schuld bekennen en plaatsmaken. Dit gedachtegoed heeft veel invloed (ik kom hier in toekomstige columns zeker op terug) tot in prentenboeken toe.
Zo zijn we op het punt aangeland dat ouders die een klacht indienen over een prentenboek in de schoolbieb waarin een pride optocht wordt verbeeld (inclusief een halfnaakte man in leren onderbroek), worden weggezet als homofoob. De wereld op z’n kop.
Goed opletten dus, zelfs bij het uitkiezen als iets onschuldigs als een kinderboek. Er komt misschien een tijd dat ik helemaal niet meer met de kinderen naar de bibliotheek kan, omdat het aanbod van boeken zo overweldigend tegen Gods gebod ingaat dat we er niets meer te zoeken hebben. Wat zou dat jammer zijn. Maar het beschermen van onze kinderen gaat boven een nostalgische verbondenheid met het instituut bieb.