Rosaria Butterfield is in Nederland bekend geworden door haar boek Een onwaarschijnlijke bekering (2022). Hierin beschrijft de voormalig lesbische hoogleraar haar leven. In haar nieuwe boek Vijf leugens ontmaskerd legt ze uit welke leugens ons bedreigen en welk antwoord de Bijbel hierop heeft.
Butterfield doceerde Engels bij een vooraanstaande universiteit, had twee huizen en nam actief deel aan de homo- en lesbogemeenschap, schrijft ze in haar nieuwe boek. Als ze bijna veertig is, krijgt ze een brief van een dominee, wat haar leven op zijn kop zet. Stichting Bijbels Beraad M/V promoot haar boeken, die middels vertalingen hun weg vinden in Nederland. In de inleiding van het nieuwe boek Vijf leugens ontmaskerd. Bijbelse waarheid in een postmoderne tijd, schrijft dr. B.A. Zuiddam, lector van Bijbels Beraad M/V, dat ons gevoelsleven is aangetast door de zonden: “Gevoelens zijn belangrijk, maar niet normatief. Homoseksualiteit is niet normaal. De natuur en de Bijbel laten zien dat we niet bedoeld zijn om zo te leven.” (p. 9)
De vijf leugens die de auteur van het boek ontmaskert, zijn:
1. homoseksualiteit is normaal;
2. het is beter om een spiritueel mens te zijn dan een Bijbelgetrouw christen;
3. feminisme is goed voor de wereld en voor de kerk;
4. transgenderisme is normaal;
5. eerbaarheid is een achterhaalde last die mannelijke dominantie dient en vrouwen inperkt.
De Amerikaanse samenleving
In het begin van het boek beschrijft Butterfield de Amerikaanse samenleving waarin zij leeft. Deze beschrijving komt op mij (nogal) onrealistisch over. Toch kan de Nederlandse situatie ook zomaar ineens veranderen. Volgens de auteur schiep God de mens als man en vrouw. Ze benadrukt dat de scheppingsorde berust op vier zaken, die ik verder niet zal uitwerken (p. 28). De mens is geschapen naar Gods beeld en niet als Gods beeld. Als ongelovige geloofde Butterfield jarenlang in de hierboven genoemde leugens. Daarvan is bekering nodig. Het is dan ook on-Bijbels als kerken meegaan met de lhbtq+-beweging. “Waarom vindt men het tegenwoordig verstandig als christenen ‘uit de kast komen’, om de hele wereld over hun zonde te vertellen in plaats van berouw te tonen en hun verkeerde gerichtheid te bespreken met een predikant of ouderlingen en een paar goede vrienden?”, zo schrijft ze (p. 50-51).
De ontmaskering van de leugens
Leugen 1: Homoseksualiteit is normaal
We volgen de ontmaskering van deze leugens op de voet. We beginnen met de eerste leugen. Bij deze ontmaskering geeft de auteur weer wat ze zelf ervaarde toen ze in aanraking kwam met het Bijbelse christendom, door deel te nemen aan een christelijke gemeenschap. Het christelijke denken botste van alle kanten met haar zondige, lesbische gerichtheid. De strijd nam een aanvang toen ze haar lesbische verlangens als zonde ging zien, als iets waarover ze berouw moest tonen. Ze leerde toen berouw te hebben over de zonde door die te haten, te doden en zich ervan af te keren (p. 71).
De auteur beschrijft dat het on-Bijbels is om homoseksualiteit te zien als geaardheid (p. 83). Deze ‘geaardheid is een door mensen uitgedachte theorie van de antropologie, een wetenschap die nadenkt over wat het betekent om mens te zijn, maar het product is van atheïstische wereldbeelden die in de negentiende eeuw in Europa waren opgekomen (p. 86).’ Het begrip seksuele gerichtheid komt in de Bijbel niet voor. ‘Integendeel, de Bijbel ziet seksualiteit als deel van de scheppingsorde als een verbond tussen een man en een vrouw (p. 88).’
De auteur toont aan de hand van een aantal Bijbelteksten aan dat homoseksualiteit zonde is (p. 89). De auteur keert zich tegen de ‘christelijke’ homobeweging die homoseksualiteit een plaats wil geven in de kerkelijke gemeenschap (p. 95-100). Voor Butterfield ligt de nadruk op bekering van zondige gevoelens en dat houdt in: de zonde erkennen; verdriet hebben over de zonde; de zonde belijden; je schamen voor de zonde; de zonde haten; je afkeren van de zonde (p. 100).
De auteur keert zich tegen het idee dat homoseksualiteit ‘natuurlijk aanvoelt’ (p. 116): “Wij tonen ons geloof door te geloven dat de Bijbel betrouwbaarder is dan onze gevoelens. Zo ziet echt geloof in Jezus Christus eruit” (p. 117). Ze maakt verder helder onderscheid tussen empathie en sympathie (p. 122-125): “Sympathie stelt iemand in staat om op de oever te staan, op de vaste grond van objectieve waarheid, waarvandaan echte hulp geboden kan worden. De bedoeling van empathie is goed – contact maken met iemand die pijn heeft. Maar wanneer iemand lijdt en geholpen moet worden, maakt empathie die persoon juist eenzaam. Deze voortdurende staat van vereenzaming is gestoeld op het valse idee dat er geen echte hulp beschikbaar is en dat we er ten diepste alleen voor staan – de mens die meent over alles zelf te mogen besluiten, probeert betekenis toe te kennen aan zijn eigen pijn” (p. 124-125).
Leugen 2. het is beter om een spiritueel mens te zijn dan een Bijbelgetrouw christen
De auteur beschrijft in dit hoofdstuk een situatie van een man en een gescheiden vrouw die een relatie hebben. De man heeft niets met het christelijke geloof, de vrouw wel. Toch kiest de vrouw voor de man, ondanks dat ze daarmee haar betrokkenheid op de kerk loslaat. In deze ontmaskering, dat je beter een spiritueel mens kan zijn dan een Bijbelgetrouw christen, legt de auteur de nadruk op een Bijbelgetrouwe benadering van het lezen van Gods Woord. Het is echter van groot belang om ons te laten doordringen wat de Bijbel betekent en wat de Bijbel ons leert en dat na te volgen. Met andere woorden (H.F. Kohbrugge): ‘Das Wort sie sollen lassen stahn.’ [Het Woord moet u laten staan.]
Leugen 3. feminisme is goed voor de wereld en voor de kerk
In de ontmaskering van de derde leugen, namelijk dat feminisme goed is voor deze wereld en voor de kerk, zegt de auteur in het begin: “Wanneer je een kind dat op de verkeerde weg is, tevreden probeert te stellen, zal het alleen maar meer en steeds onmogelijker dingen van je vragen, waarbij je moet doen alsof de waarheid die je kent niet bestaat. De Bijbel noemt dit ‘mensen behagen’. Je weet dat je niet bang moet zijn voor de afwijzing van je kind, maar toch ben je dat wel” (p. 172). Dit is een dilemma voor veel ouders. Belangrijk daarbij is dat de ernst van de zonde onderschat wordt. “We moeten korte metten maken met de zonde wanneer die de kop opsteekt; het maakt niet uit hoe normaal onze samenleving die zonde gemaakt heeft” (p. 174). Godskennis en zelfkennis zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Leugen 4. transgenderisme is normaal
De ontmaskering van de vierde leugen, namelijk dat transgenderisme normaal is, heeft alles te maken met de zonde van jaloezie. De auteur schrijft dan: “Mensen die obsessief bezig zijn met het verkrijgen van een sekse of gender die hun niet toebehoort, en mensen die bereid zijn zichzelf te verminken en anderen onder druk zetten om dat te faciliteren, worden beheerst door de zonde van afgunst” (p. 226). Ik vind dat een terechte opmerking. Het niet tevreden zijn met jezelf en je geslacht, leidt uiteindelijk tot gedachten van transgenderisme. Als dit leidt tot het verminken van je eigen lichaam, is dat vreselijk. Men kan niet vernietigen wat God in ons lichaam geschapen heeft (p. 233).
De auteur citeert in dit gedeelte veel uit The Rare Jewel of Christian Contentment van de puritein Jeremiah Burroughs. Dit prachtige boek is ook in het Nederlands verkrijgbaar onder de titel Een kostbaar kleinood. Het gaat in dit boek over ware tevredenheid. “Burroughs helpt christenen die het menens is om te groeien in het mysterie van tevredenheid en laat zien welke geestelijke wapens je kunt gebruiken in de strijd tegen de zonde van afgunst” (p. 279).
Aan het eind van dit hoofdstuk zegt de auteur: “Christen, als je worstelt met transgenderisme, zoek dan een goede kerk, luister naar je predikant, maak gebruik van counseling en de nodige christelijke medische zorg die je helpt om te leven in de volheid van het lichaam dat God je gegeven heeft en te groeien in tevredenheid en toenemende heiliging” (p. 283). Dit komt weliswaar wat Amerikaans over, maar ik denk dat goede, Bijbelse pastorale begeleiding in de kerkelijke gemeente er veel toe doet.
Leugen 5. eerbaarheid is een achterhaalde last die mannelijke dominantie dient en vrouwen inperkt
In antwoord op de 5e leugen, wijst de auteur erop dat eerbaarheid een christelijke deugd is (p. 293). “De mode-industrie probeert van meisjes verleidster van jonge mannen te maken” (p. 294). In het kader hiervan citeert de auteur veel uit de werken van John Owen. Een aanrader hierbij is het boek Op leven en dood van John Owen, dat bij De Banier als puriteinse klassieker is uitgeven en bewerkt is door prof. A. Baars. “De puriteinen beschouwden de zonde van een gelovige als een struikelblok of een valstrik. Een valstrik probeert anderen om dezelfde zonde te laten begaan door die te normaliseren. (…) Wil een godvruchtige vrouw zich eerbaar gedragen, dan moet ze begrijpen dat eerbaarheid geen passieve, maar een actieve genadegave is” (p. 305). Waarvan akte!
Nawoord
Het nawoord begint met: “Het verschil tussen aanvaarding en goedkeuring, of: hoe blijf je in contact met vrienden of familie die geloven in deze vijf leugens, zonder er zelf ook voor te vallen” (p. 315). Dit is een dilemma waar ook veel ouders in onze tijd mee worstelen. De auteur benadrukt daarom de plicht van predikanten en Bijbelgetrouwe gemeenten, om hun kudde voor te bereiden op deze strijd. De auteur geeft hierbij handreikingen aan de lezer hoe om te gaan met mensen die voor deze leugens gevallen zijn (p. 319-320). Aanvaarding verschilt van goedkeuring: aanvaarding of acceptatie is nog geen goedkeuring (p. 323). Hierbij geeft de auteur een aantal kaders (p. 323-327).
In de bijlage geeft de auteur tenslotte een aantal richtlijnen voor het lezen van de Bijbel. Dit doet ze aan de hand van de Westminster Confession of Faith (p. 344-346).
Conclusie
Het boek van Butterfield is een goede handreiking voor eenieder die te maken heeft met de vijf genoemde leugens. Het is daarom een boek voor ouders en jongeren, die met vragen hierover worstelen. Hoewel het soms lijkt dat hetgeen wat beschreven wordt, ver van ons afstaat, is het goed om hiervan kennis te nemen. De nadruk ligt bij de auteur meer op de heiligmaking dan op de rechtvaardigmaking, hoewel ze aangeeft dat rechtvaardigmaking aan de heiligmaking vooraf gaat (p. 94). Soms heb ik wel mijn bedenkingen bij haar argumentatie van het werken van een vrouw buitenshuis, aan de hand van de context van Genesis 1:26 en 3:16 (p. 65).
Het boek is een keurig verzorgde paperbackuitgave met een duidelijke letter en is ook erg prettig leesbaar. De stijl waarin het boek geschreven is, is wel typisch Amerikaans. Dat geldt soms ook voor de beleving van de waarheid. Niettemin kan ik het aan iedereen aanbevelen, die daar doorheen kan prikken.
Boekgegevens:
Rosaria Butterfield, Vijf leugens ontmaskerd. Bijbelse waarheid in een postmoderne tijd, Apeldoorn: Uitgeverij De Banier, 2024; 359 pag., ISBN: 9789402909913, prijs: €27,95.
Dit artikel verscheen eerder in een nieuwsbrief van Gereformeerd Venster.
