De laatste jaren zijn er veel lezenswaardige titels verschenen over seksualiteit en identiteit. Een deel van deze boeken geeft veel inzicht in maatschappelijke ontwikkelingen; een ander deel behandelt de thematiek vooral vanuit theologisch en pastoraal perspectief. Wie zich in het onderwerp transgenderisme wil verdiepen, doet er goed aan deze acht boeken te lezen.

Achtergronden

• ”De seksuele revolutie”, Gabriele Kuby.
  De katholieke sociologe Gabriele Kuby schrijft in haar boek ”De seksuele revolutie” niet alleen over transgenderisme, maar behandelt de geschiedenis van de seksuele emancipatiebewegingen van het vroeg twintigste-eeuws Europa tot nu. Ze tekent een scherp en polemisch beeld van de totalitaire neigingen van het moderne feminisme. Vanuit haar Duitse achtergrond voegt Kuby een originele invalshoek toe aan een debat dat gedomineerd wordt door Amerikaanse culturele invloeden en interesses. Zo beschrijft ze de pioniers van de seksuele revolutie in de Weimartijd, Magnus Hirschfeld en Wilhelm Reich, wiens gedachtegoed over transgenderisme doorwerkt in de Jogjakarta-principes van de Verenigde Naties. Het boek is duidelijk gericht op katholieken, maar biedt verheldering voor christenen van allerlei slag.
  
• ”The Rise and Triumph of the Modern Self: Cultural Amnesia, Expressive Individualism, and the Road to Sexual Revolution”, Carl Trueman.
  Dit recente boek van de Amerikaanse hoogleraar theologie Carl Trueman steekt de spade nog dieper dan het genoemde boek van Kuby: volgens hem ligt de oorzaak van de verwarring rond ‘gender’ in de Westerse wereld in een veranderende opvatting van het zelf. Met behulp van denkers als Charles Taylor, Philip Rieff en Alasdair MacIntyre leest hij grote denkers uit de moderniteit als Nietzsche, Rousseau en Freud. Trueman laat zien dat onze beleving van seksualiteit en gender terug te leiden valt op de postchristelijke moraal die zij voorstonden. ”The Rise and Triumph of the Modern Self” is sterk theoretisch en niet eenvoudig, maar in de laatste hoofdstukken past Trueman zijn denken ook praktisch toe op Amerikaanse gerechtelijke uitspraken en actuele gebeurtenissen.
  
• ”When Harry Became Sally: Responding to the Transgender Moment”, Ryan T. Anderson.
  Wie meer geïnteresseerd is in de politieke en de medische context van de transgenderbeweging, kan bij ”When Harry Became Sally” uitstekend terecht. De auteur neemt als voorzitter van een Amerikaanse conservatieve denktank veelvuldig deel aan het publieke debat, en werd onder meer bekend door zijn stellingname tegen het homohuwelijk. Toch is dit boek niet alleen een strijdschrift: de eerste hoofdstukken beschrijft Anderson hoe de sterke lobby transgenderisme tot een medische realiteit maakten, en hoe sceptische artsen als Paul McHugh en Kenneth Zucker aan de kant gezet werden. In het vierde hoofdstuk gaat hij in op de biologische werkelijkheid van sekseverschillen. Ook worden transitie-operaties en de gevolgen ervan behandeld. Hiermee is het boek een belangrijke toevoeging aan de bestaande literatuur over transgenderisme. Wie dit boek wil bestellen, ziet meteen hoe het transgenderdebat op scherp staat: de online verkoopgigant Amazon heeft het boek uit de catalogus gehaald wegens ‘transfobie’.
  
• ”Irreversible Damage: The Transgender Craze Seducing Our Daughters”, Abigail Shrier.
  Een iets recenter boek is ”Irreversible Damage” van de journaliste Abigail Shrier, die voor de Wall Street Journal schrijft. Het is een toegankelijk en persoonlijk geschreven verslag over de razendsnel groeiende groep tienermeisjes die kiest voor een geslachtsveranderende operatie. Wie het boek van Ryan Anderson heeft gelezen en meer wil weten over de persoonlijke ervaringen van (ouders van) jonge tieners met genderdysforie, kan ”Irreversible Damage” ter hand nemen.
  
• ”Sexuality and Gender: Findings from the Biological, Psychological, and Social Sciences”, Lawrence S. Mayer en Paul R. McHugh.
  ”Sexuality and Gender” is eigenlijk geen boek, maar een speciale uitgave van het tijdschrift New Atlantis. Het bevat de laatste wetenschappelijke inzichten over transgenderisme en gerelateerde kwesties en is geschreven door twee psychiaters die werkzaam zijn respectievelijk waren aan de Johns Hopkins University in Baltimore, VS. Beide auteurs zijn kritisch op recente ontwikkelingen rond transgenderisme in de media en de academische wereld. De feitenkennis die ze in deze rapportage gebundeld hebben is vrij technisch, maar onontbeerlijk in een serieus debat. Het bevat een ‘executive summary’, een samenvatting die de belangrijkste feiten in enkele pagina’s neerzet.

Theologie

• ”Transgender”, Vaughan Roberts.
  Het boekje ”Transgender” van Vaughan Roberts, geestelijke in de Anglicaanse kerk, is verschenen als onderdeel van de Talking Points-reeks. Het is een inleiding van zo’n 50 pagina’s op de theologische kant van transgenderisme, maar biedt ook handvatten voor pastorale gesprekken en omgang met transgenders. Als gevolg van de beknoptheid laat het boekje op theologisch gebied nog wel wat vragen liggen. Er is een Nederlandse vertaling beschikbaar.
  
• ”Affirming God’s Image”, J. Alan Branch.
  J. Alan Branch is een ethicus uit de Verenigde Staten die eerder over homoseksualiteit en Christendom heeft gepubliceerd. Het boek begint met enkele hoofdstukken over transgenderisme in het algemeen, maar de toegevoegde waarde ligt in het theologische gedeelte. Branch gaat ervan uit dat Bijbelse gegevens relevant zijn voor ons denken over transgenderisme, ook al is de situatie nieuw. Hij behandelt individuele teksten als 1 Korinthe 6:10, maar trekt zijn betoog ook breder: uiteindelijk gaat het om vragen over waarheid en leugen.
  
• ”God and the Transgender Debate”, Andrew T. Walker.
  De Amerikaanse ethicus Andrew T. Walker was voorzitter van de Ethics and Religious Liberty Commission van de Southern Baptist Convention. Hij schreef met ”God and the Transgender Debate” een van de meest uitgebreide en gedegen boeken over transgenderisme en christendom. Net als veel andere boeken bevat het een algemene inleiding op het verschijnsel transgenderisme. Het theologische gedeelte bevat een hoofdstuk over Gods schepping, en een hoofdstuk over de val en de gebrokenheid als gevolg daarvan. Walker ziet genderdysforie als een uiting van de gebrokenheid na de val, maar niet als een uiting van zonde op zichzelf. De transitie wijst Walker scherp af, maar verwijst daarbij wel naar de hoop in Christus die er ook voor mensen met genderdysforie is. Bijzonder ten opzichte van de andere boeken op dit terrein is dat Walker in het negende hoofdstuk mensen die zelf met genderdysforie worstelen een handreiking biedt over hoe ook zij als christen kunnen leven. Hiermee is het zowel theoretisch als praktisch een goede handleiding.