Het leven van Jozef, zoals beschreven in Mattheüs 1:18-25, biedt een aantal bijzondere oriëntatiepunten op Bijbelse mannelijkheid.
In dit Bijbelgedeelte gaat het eerst en vooral over de geboorte van Christus. Maar dit betekent niet dat er geen andere lessen in verborgen liggen. Ik wil vijf lessen delen die we uit het leven van Jozef kunnen leren over wat het betekent om een godvruchtige man te zijn.
1. Godvruchtige mannen geven om Gods Woord.
Mattheüs vertelt ons dat Jozef een “rechtvaardig mens” was (vs. 19). Deze zin kunnen we eenvoudigweg lezen als “Jozef was een eerlijke man”. Het woord ‘rechtvaardig’ beschrijft hier echter Jozefs houding en oriëntatie op de wet. Als vrome jood uit de eerste eeuw gaf hij veel om wat God over het leven te zeggen had. Zoals we het vandaag de dag zouden kunnen zeggen, was Jozef een godvruchtige man die veel om de Bijbel gaf en die ook volgens de Bijbel wilde leven.
Zou hetzelfde van ons gezegd kunnen worden? Zijn we toegewijd aan Gods Woord en leven we het uit in het dagelijks leven? Zo nee, waarom niet? Wat moet er misschien veranderen?
2. Godvruchtige mannen zijn meer bezig met wat God denkt dan met wat anderen denken.
Dit verhaal belicht de verbazingwekkende gebeurtenis van de maagdelijke conceptie. Die werd in eerste instantie blijkbaar niet door Jozef omarmd. In die tijd was het een misdaad voor een jonge aanstaande bruid als Maria om zwanger te worden tijdens haar verlovingsperiode. Deze misdaad kon mogelijk met de dood worden bestraft (Deut.22:23,24). Hoewel oude Joodse gemeenschappen deze wet niet altijd handhaafden, probeerden ze vaak de overspelige vrouw publiekelijk te vernederen. Als ‘rechtvaardig man’ moest Jozef dus op de een of andere manier reageren op Maria’s vermeende ‘indiscretie’. Anders zou hij natuurlijk ook als schuldig gezien worden. Maar zelfs in de nasleep van haar vroegtijdige zwangerschap hield Jozef van Maria. Hij wilde niet dat ze publiekelijk beschaamd werd, zelfs als hij hierdoor zijn naam kon zuiveren. In plaats daarvan was hij bereid een zekere mate van schaamte te verdragen.
Misschien denk je: “In het volgende vers staat toch dat hij besloot om ‘haar stilletjes te verlaten’. Hoe kan dit worden geprezen?” Vanwege hun verloving moest Jozef een soort actie ondernemen, en de wet bevatte een bepaling die een particuliere “echtscheiding” (het verbreken van de verloving) in dergelijke situaties mogelijk maakte. Ik geloof dat Jozefs plan het bewijs was van zijn inspanningen om trouw te zijn aan God en de wet op een manier die zo vriendelijk mogelijk was voor Maria.
Zou hetzelfde gezegd kunnen worden van ons, echtgenoten? Zijn we bereid om gezichtsverlies te lijden als het wat schaamte redt van iemand van wie we houden? Zo nee, wat zegt dit over de aard van ons hart en onze identiteit?
3. Godvruchtige mannen staan op en doen het juiste, zelfs als het moeilijk is.
Als we bij vers 20 komen, beginnen de wolken op te trekken. Een engel verschijnt in een droom aan Jozef en zegt hem niet bang te zijn. God zit achter deze gebeurtenissen, dus hij moet het huwelijk met Maria aangaan. Dit betekent echter wel dat Jozef een zoon krijgt en moet opvoeden die de Heiland van de wereld zal zijn — een zoon die eigenlijk niet van hem is.
Kunt u de diepte van deze opdracht peilen? We hebben allemaal worstelingen en uitdagingen, maar ik denk dat Jozef ons allemaal overtreft. Gelukkig doet hij het juiste. Hij neemt het vaderschap van Jezus op zich en voedt Hem op. Dat is wat godvruchtige mensen doen. Ze staan op en doen het goede, zelfs als het moeilijk is.
Zou van ons hetzelfde gezegd kunnen worden? Staan we op, door Gods genade en voor Zijn eer, als anderen zich terugtrekken? Moedigen we onze zonen aan tot dezelfde moed en volharding? Vertellen we onze dochters om uit te zien naar zo’n man?
4. Godvruchtige mannen volharden in een rein leven.
Jozef deed alles wat God wilde dat hij deed. We zien hier Zijn soevereine werk, maar laten we ook oog houden voor de menselijke verantwoordelijkheid. Jozef houdt zich aan zijn woord. Hij komt zijn toezeggingen na. Zo bleef hij ook seksueel rein totdat hij met Maria getrouwd was. Hiermee geeft Jozef een schrijnend voorbeeld voor jonge, ongetrouwde mannen in onze tijd.
Zouden anderen je omschrijven als iemand die volhardt? Volhardt je ook in een seksueel rein leven? Bent u door Gods genade al “de goede strijd aan het voeren”?
5. Godvruchtige mannen zijn bereid om voor kinderen te zorgen, die niet biologisch van hen zijn.
Zelfs uit een oppervlakkige lezing van het verhaal blijkt dat Jezus wel en niet de zoon van Jozef is. Het is dan ook niet moeilijk om Jezus als geadopteerd te beschouwen. Dat Jozef bereid was om de jongen te adopteren, zorgde ervoor dat Jezus in de geslachtslijn van David kon komen. En laten we de talloze vragen die Jozef heeft gekregen door voor dit kind te zorgen, niet onderschatten. Maar nogmaals, dat is het soort dingen dat godvruchtige mannen doen. Ze zorgen voor wezen en weduwen en proberen uit te kijken naar de vaderlozen. Hierin weerspiegeld hij iets van het karakter van God.
De geschiedenis in Mattheüs 1 gaat over de geboorte van Christus, en we moeten het als zodanig eren. Maar God is zo goed dat we ook andere waarheden mogen leren op weg naar Bethlehem? Jozef is een held in de Schrift die ons wijst op de Held van de Schrift. Moge God ons de genade geven om in zijn voetsporen te treden.
Deze Bijbelstudie is geschreven door Dustin Neeley en verscheen in december 2013 bij The Gospel Coalition.
